Jete Plazhi - Nje reportazh (pjesa e dyte)

Kur permendem, vendos te bej nje shetitje gjate bregut, si dikur. Me bie ne sy qe plazhi eshte ndare ne parcela-parcela, si ne Ligurie. Cdo parcele ka pronarin e saj dhe identitetin e saj: cadra dhe karrige me nje ngjyre tipike per kete parcele. Kjo con qe plazhi te mbizetoroje nga nje larmi ngjyrash. Disa parcela jane ne funksionim te plote, disa sapo kane filluar te shrijne linjat e karrigeve dhe cadrave. Njerezit punojne me perkushtim dhe perpiqen, per cudine time, te jene te persosur ne detale. Linjat percaktohen me spango dhe karrigia nuk leviz nje milimeter nga linja. Po keshtu edhe cadrat. Pronaret e parcelave jane treguar te kujdesshem qe te ofrojne dhe argetime. Ka kende lodrash per femije por edhe anije lundruese me pedale.

Ne plazh nuk ka shume njerez. Eshte akoma qershor dhe paksa ftohte per kete muaj. Mamaja kerkon gjithe kohes te shfajesohet per kohen e keqe: Por c'u prish mavria. Ja, tani qe erdhe ti u prish, se ishte shume mire. Inshallah rregullohet. Do rregullohet.

Une qesh. Me te ftohtin jam mesuar. I vetmi problem, nuk kam marre shume rroba te ngrohta me vete. Por, per momentin, ky problem nuk me preokupon shume. Deti ma ka marre mendjen. Pergjate bregut kane filluar shetitjet e para te mbasdites. Por, nuk mungojne as grupet e sportisteve qe bejne vrap. Ulem dhe i vezhgoj tek vrapojne, dhe nuk mund te shmang kujtimet tek rikthehen. Kujtimet e kohes kur ekipet e volejbollit te Dinamos, vajzat dhe djemte, benin pushimet ne Durres. Ela Tase, Moza Ibrahimi, vellai i Tases, Vaso dhe e sapofejuara e tij bukuroshe bionde dilnin per te bere plazh paradite dhe ne femijet i admironim. Mbasdite fillonte stervitja dhe ne, femijet imitues, benim stervitje me ta duke pretenduar se ishim edhe ne yje volejbolli. Nga keta te rinjte qe vrapojne nuk njoh asnjerin, as nuk e di se te cilit ekip jane, megjithate fakti qe ata vazhdojne kete tradite, me jep pershtypjen e nje vendi qe funksionon normalisht.


Dalengadale po afrohet perendimi i diellit dhe une nuk mund te mos shijoj horizontin e pafund e te perkuqte. Jetoj ne nje vend alpin, ku veshtrimi thyhet, ne cdo drejtim, nga malet e vargmalet e pafund. Nje vend ky kjo thyerje e veshtrimit te jep ndjesine e nje burgu. Deri aty dhe jo me tej. Keshtu qe shijimi i diellit qe perendon ne horizontin e larget dhe te pafund eshte si shijimi i lirise pas nje burgimi te gjate. Dielli iken dhe merr edhe ngrohtesine me vete. Ne shpejtojme te hyjme brenda ne apartament dhe t'i shpetojme te ftohtit qe po ulet kembekryq. Perpara kemi nje dite te re.

Zgjohemi dhe, pasi mbarojme ritualet e mengjesit, nisemi me vrap per ne plazh. Nuk duam te humbasim as edhe nje sekonde te vetme. Dielli ka dale dhe qielli duket pa re. Jemi te paret. Shtrihemi secili ne nje shezllong, mbyllim syte dhe e leme diellin te na pjeki. Dikur degjoj shitesin e gazetave dhe une cohem shpejt e shpejt dhe i blej te gjitha llojet e gazetave qe ai ka. Hedh syte perreth dhe shoh se kane dale edhe pushuesit e tjere. Prane nesh nje familje me tre femije. Gezohem sepse im bir nuk do te jete vetem. Por trishtohem nje sekonde me vone kur shoh babain e dashur te femijeve teksa qeron nje portokall dhe lekurat i hedh ne rere paksa me tutje nga cadra e tij. Ndan portokallin per femijet e tij, ve re tim bir dhe i jep edhe atij nje cope. Lidhja eshte bere. Minuta me vone te kater femijet luajne me njeri-tjetrin sikur te ishin te njohur prej vitesh. Buzeqesh dhe ndihem mire per kete pranim te menjehershem.


Rreth nesh ka shume plehra. I kane lene pushuesit nje dite me pare, dy dite me pare ose nje jave me pare. Nuk ka kosha plehrash dhe koshi me i afert eshte ai i restaurantit. Per cudine time, une jam e vetmja qe e perdor. Koshi eshte i paster, i paster. Pasi une hedh plehrat aty, pastruesi i restaurantit vjen dhe i heq ato menjehere. Koshi ngelet prape i paster. Plazhi i piset. Femijet luajne te lumtur me shezllonget pa njerez. I hapin, i mbyllin, i hapin perseri. Kembet e tyre te vogla vrapojne mes shishesh plastike, kanoce fantash, qesesh, lekurash bananesh. Njerezit piqen ne diell dhe nuk e kane mendjen as tek femijet dhe as tek plehrat, edhe pse shume afer atyre.

Blog Day 2006

Ne kete blogday Selfmaderadio sygjeron keto 5 blogje:

New York hack
Blogu i nje vajze qe pasi humbet punen si gazetare vendos te nderroje profesion e te behet nje taksiste ne New York. Ne blog ajo pershkruan aventurat e punes se saj, njerezit dhe qytetin me nje gjuhe te thjeshte e te bukur.

Baghdat burning
Perseri nje femer. Por kete here shkruan nga Baghdati. Ne blogun e saj lexuesi njihet me jeten e perditshme ne nje qytet ne gjendje lufte si Baghdati. Dhe cdo dite qe vjen njeriu pyet: a eshte shkruesja akoma gjalle sot? Fitues i disa cmimeve nderkombetare.

Scanblog
Ky eshte blog i nje zvicerani apo zviceraneje qe ka nje ide shume te cuditshme: scanon ne scanner cdo gje qe i bie ne dore. Pamjet qe dalin nga scanimi jane ose shume kurioze, ose jashtezakonisht estetike.

How to write screenplays. Badly
Nje nga blogjet me me humor ne internet. Ai qe nuk arrin te qeshi dhe te mbaje barkun me dore nga komentet shume inteligjente te autorit, duhet patjeter te beje nje kontrol.

Blogjam
Nje anglez i vertete. Me te gjitha atributet. Kaq! Ata qe duan te lexojne me shume ne kete stil mund t'i drejtohen edhe blogut tjeter anglez Scary duck. Not scary! Not a duck!

Jete Plazhi - Nje reportazh (pjesa e pare)

Si cdo vit, edhe kete here, per pushimet e veres mora avionin dhe ju drejtova Shqiperise. Ishte qershor dhe ndersa ne Durres sezoni i plazhit kishte nisur qe ne maj, ne atdheun tim te ri mbizoteronte akoma dimri. Si cdo here, kur nisem per ne Shqiperi me kapin emocionet dhe kujtimet e femijerise. Me kujtohen pushimet e gjata verore ne Durres, dielli i nxehte, rera qe na pervelonte shputat e kembeve, deti i ngrohte qe e shperbente diellin ne siperfaqen e tij ne mijera xixa, pushimi i drekes dhe menyte plazhore te mamase: sallata me domate, qepe e kastraveca, sallata e specave te pjekura, patatet e skuqura, pula me pure patatesh, turlia me bamje dhe mashurka, pjeshkat dhe shalqini. Nuk i rezistoj dot tundimit, edhe kur kujtoj qe vitin e kaluar jam betuar te mos kthehem perseri. Nuk i rezistoj tundimit as kur shoh sa e shtrenjte eshte bileta. Nostalgjia eshte nje gracke perpara se ciles ndihem e pafuqishme.

Prinderit e mi sikletosen pafund me cdo vizite time. Si te me kenaqin? Kete here kane marre me qera nje apartament ne nje kompleks ekskluziv, diku ne Durres. Eshte nga me te mirat, me thone, do ta shohesh, do kenaqesh. Apartamenti eshte ne te vertete nje dhome me nje aneks, qe perdoret per gatuar, dhe te cilen duhet ta ndajme se katershi. Nuk ankohem. Me pelqejne aventurat dhe i dua prinderit e mi. Apartamenti nuk me duket i keq, eshte plot drite, i larte, dhe kompleksi ne te cilen ndodhet eshte impresionues. Jo sepse eshte i bukur, por sepse eshte bere i tille qe t'u sherbeje banoreve te tij sa me mire. Brenda tij ka nje dyqan dhe nje klub. Ka nje kopesht te gjelberuar, te mbajtur shume mire ku mbizoteron pasterti absolute. Kompleksi eshte i izoluar nga bota e jashtme me nje dere hekuri dhe nuk lejon asnje makine, por as edhe nje njeri qe nuk ka te beje me kompleksin dhe banoret e tij, te hyje brenda. Ideale per femijet qe luajne pa asnje kokecarje perjashta, por edhe per te rritur qe nuk ju duhet te mbushen me tymrat e pista te tyre. Njerezit e paket qe kane zgjedhur te vijne ne qershor ne plazh, jane te sjellshem dhe i flasin njeri-tjetrit teksa kalojne kohen neper stolat e kopshtit. Mbizoteron qetesia!

I bej nje inspektim te shpejte apartamentit dhe me bien ne sy detaje te cilat nuk mundesha te mos t'i fotografoja. Kaska e deres se banjos nuk ishte e puthitur per muri, llampa ishte instaluar nxitimthi dhe e lene ashtu e varur ne nje vrime te hapur muri, kabllo te futura si mos me keq ne mur. Mendon investimin e madh qe eshte bere aty dhe fillon te cuditesh se perse harrohen detajet. A thua detajet nuk jane te rendesishme apo, ne Shqiperi, mungon kultura e detajit? Por, si gjithmone, me perjashtimin tim, gjera te tilla duket se nuk shqetesojne asnjenjeri.




Edhe pse fryn pak ere, dita eshte e bukur, keshtu qe behemi gati te dalim ne rere. Kompleksi eshte rreth 150-200m larg detit dhe, dikur, midis tij dhe detit ishte pylli i pishave me eren e tij te mire. Tani pylli eshte zvogeluar shume dhe midis kompleksit dhe detit ka me shume godina, shumica te paperfunduara, se sa peme. Kur te perfundojne keto godina e te jene mbushur me njerez, dendesia e popullsise ketu do te jete sa ajo e Bombeit dhe qetesia do te jete nje enderr e parealizueshme. Por, edhe pse per momentin ketu ka shume pak njerez, jashte kompleksit, ne nje qoshe te tij, ngrihet nje mal i madh me plehra. Te gjithe banoret VIPa te kompleksit ekskluziv i marrin plehrat nga shtepia dhe ndertojne kete malin kuterbues, banoret permanent te te cilit, pula, mace, qen, zogj dhe minj jetojne ne harmoni te plote. Marrim rrugen per tek deti duke mbyllur hunden, per t'i shpetuar kuterbimit te plehrave dhe herepashere mbyllim edhe syte per te mos pare shemtine qe po i behet asaj qe dikur, jo shume larg, deri ne 1998, ishte krenaria jone: plazhi dhe pylli i pishave. Arrijme tek vendi yne i plazhit dhe une e le veten te dehem nga era e detit. Me kishte munguar. Shume. Mbyll syte, zbraz trurin nga cdo lloj mendimi dhe harrohem ne pafundesine e hicit. Deti, ky krijim i mrekullueshem i natyres.

Kur permendem, vendos te bej nje shetitje gjate bregut, si dikur. Me bie ne sy qe plazhi eshte ndare ne parcela-parcela, si ne Ligurie. Cdo parcele ka pronarin e saj dhe identitetin e saj: cadra dhe karrige me nje ngjyre tipike per kete parcele. Kjo con qe plazhi te mbizetoroje nga nje larmi ngjyrash. Disa parcela jane ne funksionim te plote, disa sapo kane filluar te shrijne linjat e karrigeve dhe cadrave. Njerezit punojne me perkushtim dhe perpiqen, per cudine time, te jene te persosur ne detale. Linjat percaktohen me spango dhe karrigia nuk leviz nje milimeter nga linja. Po keshtu edhe cadrat. Pronaret e parcelave jane treguar te kujdesshem qe te ofrojne dhe argetime. Ka kende lodrash per femije por edhe anije lundruese me pedale.






Copyright Selfmaderadio

Te cmendur mbas teknologjise

Hapësira sibernetike mund të konsiderohet si një lloj toke e lirë, ku njerëzit vijnë dhe vetëshërbehen. Si të gjithë, edhe shqiptarët nuk i kanë shpëtuar tundimit të saj. Një kërkim i shpejtë në Google të ballafaqon me faqe të tëra shqiptare, që nga shtypi i ditës online e deri tek klube emigrantësh. Edhe pse të ndryshme në emra, faqet shqiptare kanë një emërues të përbashkët: ato imitojnë njëra-tjetrën, marrin të njëjtën fytyrë, të njëjtën përmbajtje. Temat më të dashura për shqiptarët e emigruar ngelen politika dhe origjina. Zakonisht janë të njëjtët njerëz që qarkullojnë nga një faqe në tjetrën, përsërisin vetëvetën disaherë në tema po kaq herë të përsëritura. Kjo është ndoshta arsyeja që pas një farë kohe njeriut i humbet interesi për t'iu rikthyer faqeve shqiptare. Por, për fat të mirë, ka edhe përjashtime. Njëra prej tyre quhet Pr-tech.net. Pr-tech përfaqëson shkurtimin e fjalëve Prishtina dhe teknologji. Pyetja ime e parë për autorët e kësaj faqeje lidhet pikërisht me emrin: përse Pr-tech?

Pr-Tech është një grup të rinjsh shqiptarë që i janë përkushtuar zhvillimit teknologjik të trojeve shqiptare. Po, po ... mirë e lexuat ... zhvillimit të teknologjisë së Kosovës, Shqipërisë e më gjerë. Qëllimi i Pr-Tech-ut është "infektimi" i rinisë shqiptare me virusin shkencoro-teknologjik derisa të arrihet epidemia. Fatkeqësisht ky lloj virusi, virusi i njohurisë dhe fuqisë teknologjike, ende nuk është prezent tek shqiptarët në masë që dëshirojmë t'a shohim. Një gjë e tillë mund të vërehet tek mungesa e informatave të mirëfillta e konstruktive për teknologji e shkencë në gjuhën tonë. Pr-Tech e vërejti këtë mungesë dhe mundohet që të përhapë këtë virus edhe përmes internetit, duke publikuar punime, shkrime, mësime të shkurta në kompjuterikë e inxhinieri në përgjithësi por edhe dhe lajme për Nanoteknologji, Bioteknologji, Shkenca Materiale, Energjetikë, Mjedis dhe Ekologji, Fizikë, Astronomi, Paleontologji, Medicinë, Antropologji, Ajër-Hapësirë, Transport dhe Teknologji Luftarake. Punimet zakonisht janë punë që ne (gjithë kontribuesit) bëjmë nëpër universitete gjatë vitit shkollor, të cilat i përkthejmë e i përshtatim për Pr-Tech në gjuhën shqipe. Qëllimi është që të krijohet një faqe ku mund të gjendet literaturë edukative-shkencore në gjuhën shqipe për studentë të nivelit të universitar.

Një vështrim i faqes Pr-tech të bind se këta të rinj e kanë me shumë seriozitet. Lajme gati të përditshme nga fusha të ndryshme të shkencës, por edhe mbulime speciale mbi tema të nxehta si ndryshimet klimaterike apo politikat e Linuxit, mësime praktike mbi tema si teknologjia e kompjuterave. Nuk mund ta mohoj se faqja të krijon mundësinë të arratisesh në një bote të bukur, ku çdo gjë është në rregull, ku teknologjia flet shqip dhe ku ëndërrat shqiptare për të qënë pjesë e zhvillimit teknologjik janë të prekshme. Kush janë njerëzit që i përgatisin këto materiale?

Pr-Tech është një grup të rinjsh shqiptar, të gjithë studentë (disa i kanë mbaruar studimet) dhe të gjithë në anë të ndryshme të botës. Pr-Tech u themelua nga pesë shokë edhe pse si grup filluam që të shoqërohemi e punojmë qysh në shkollë të mesme (1999-2001), ku edhe aspiratat e ngjashme na bënë që të lidhemi më shumë njëri me tjetrin dhe të krijojmë diçka si Pr-Tech. Por nuk mbetëm të vetmuar; neve na u bashkangjiten shumë të rinj të tjerë me aspirata të njëjta të cilët ndajnë, shkruajnë e përkthejnë punime nga universitetet e shkollat e tyre nga mbarë bota. Kontribuesit kanë origjinë nga të gjitha trevat shqiptare e shumë prej tyre kontribuojnë nga ShBA e Evropa Perëndimore, gjë qe na mundëson edhe të shkëmbejmë përvojat e universiteteve të ndryshme. Lista e plotë e kontribuesve mund të shihet në faqen tonë (http://www.pr-tech.net/profilet/).

Ne në Pr-Tech jemi të gjithë studentë edhe pas studimeve. Tre prej nesh studiojmë në ShBA, një në Zvicër dhe një në Prishtinë. Kontribuesit e tjerë, siç e cekëm më lartë, vijnë nga ShBA, BE-ja, dhe trojet Shqiptare. Në përgjithësi, të gjithë studiojmë lëmi inxhinierike, shumica në lëmin e shkencave kompjuterike, inxhinieri elektrike/kompjuterike, matematikë dhe biznes. Kemi mungesë të studentëve të bioinxhinierisë, fizikës, kimisë dhe shkencave njerëzore si antropologjia. Përveç studimeve, punojmë në kompani dhe institucione të ndryshme inxhinerike si praktikantë ose të rregullt. Qëllimi kryesor është që të gjitha eksperiencat t’i aplikojmë në vendin tonë.

Gjatë viteve të fundit numri i studentëve shqiptarë që kanë preferuar universitetet e huaja është rritur në mënyre të ndjeshëm. Po të besojmë statistikat e botuara herë pas herë në shtypin shqiptar, vetëm në Itali nisen çdo vit rreth 2000 studentë dhe këta vetëm nga Shqipëria. Interesant ngelet dukuria që kurioziteti i publikut për këta studentë reduktohet tek vendi ku studiojnë, degët që ndjekin apo bursat që marrin dhe mënyrën se si i marrin. Shumë pak kuriozitet tregohet për interesat dhe pasionet e këtyre studentëve, përse i bejnë studimet që bëjnë, çfarë gjejnë interesante në projektet që ndjekin. Prandaj, nuk mund të rri pa i pyetur Pr-tech-sat që të bëjnë një përshkrim të shkurtër të punëve shkencore që bejne ose të atyre që do te deshironin të bënin.

Momentalisht ekipi i Pr-Tech-ut ka orientime të ndryshme për shkak të largësisë, prandaj punojmë në projekte të ndryshme. P.sh. Genc K. është duke zhvilluar një aplikacion për statistika automatike të serverëve të organizatës The Global Fund në Gjenevë. Krenari punon për një kompani në ShBA që merret me inxhinieri RF (Radio Frekuencë) dhe bën analizimin e sinjaleve të standardeve të ndryshme për celular si GSM, CDMA2K, 802.11, WCDMA dhe EDGE. Betimi vazhdon të punojë si student në Institutin e Hulumtimeve të Marsit në ASU.edu, për të zhvilluar softuerin që përkrah instrumentin Themis në fluturaken Mars Odyssey të Nasa (http://themis.asu.edu). Bleroni vazhdon të punojë si këshilltar-IT dhe punon/hulumton me pajisje për telefoni përmes internetit (VoIP), ndërsa Genc D. vazhdon të merret rregullisht me aplikimin e inxhinierisë softuerike në biznes. Vitin e ardhshëm shumica e themeluesve të Pr-Tech-ut do të mbarojë studimet, kështu që planifikojmë që të kemi edhe projekte që kërkojnë prezencë fizike në vendet e duhura.

Një nga problemet më të mëdha të Universiteteve shqiptare është infrastruktura. Mungojnë jo vetëm laboratorët kaq të domosdoshem për zhvillimin e aftësive praktive të studentëve por edhe librat. Librat që ekzistojnë nuk janë veçse përkthime të shëmtuara, shpesh me autorësi të përvetësuar dhe aspak aktuale. Pyes Pr-tech: Studentët në trojet tona nuk kanë, midis të tjerash, as libra. Si duhet ta gjejnë ata rrugën drejt dijes?

Pikërisht për këtë Pr-Tech mundohet t’a shfrytëzoje potencialin e internetit. Mjedisi digjital për shkëmbim të informatave është shumë më i shpejtë, por edhe më i përhapshëm, dhe për këtë arsye duhet të përdoret në masë maksimale. Është e vërtet që materiali i shtypur nuk mund të zëvendësohet me atë digjital (librat janë më lehtë për t’i lexuar), por kjo është fillimi dhe shpresojmë se veprimtaria jonë do të zgjerohet

Eshtë bërë një dukuri e zakonshme që profesorët dhe shkencëtarët lënë profesionin e tyre për t'iu kushtuar politikës. Nga njëra anë është e kuptueshme dëshira e mirë për të marrë pjesë aktive në tranzicion, për të dhënë më të mirën e për ta bërë këtë tranzicion sa më të lehtë. Nga ana tjetër ky zhvillim ka çuar, midis të tjerash, në uljen e interesit për shkencën dhe në uljen e reputacionit të figurës së shkencëtarit. Eshtë shumë e vështirë të bësh shkencë në Shqipëri dhe të respektohesh nga komuniteti për këtë lloj kontributi. Mekanizmat që bëjnë të mundur një gjë të tillë nuk ekzistojnë. Ndërsa si politikan njeriu është shumë shpejt dhe pa shumë mundime atje ku janë drejtuar të gjitha dritat. Vëtë këta shkencëtarë e profesorë, tashmë të afirmuar në politikë, me indiferencën e tyre ndaj shkencës janë bashkëfajtorë në degjenerimin e mëtejshëm të shkencës dhe në vonimin e integrimit të Shqiperisë në revolucionin teknologjik që përjeton sot perëndimi. Shkurt: politika ka vrarë shkencëtarin. Jam kurioze të di në se Pr-tech sheh shpresa për ringjallje.

Fatëkeqësisht, politika është bërë pjesë e integruar e jetës sonë. Nëse kemi qëllim që të ecim përpara, dhe që bota të na shikon me respekt, e para së gjithas ne njëri tjetrin, duhemi t’i largohemi politikës në masë më të madhe. Politika e ka vendin në vendet vendim-marrëse, në zyret dhe institutet qeveriatre, e jo në perspektivat e qytetarëve.
Shpresa për ringjallje ka sepse ka vullnet për këtë. Pr-Tech është vetëm një shembull, ka edhe shumë të tjerë. Një ringjallje e tillë kërkon bashkëpunim mes individëve, gjë që Pr-Tech është duke e stimuluar aq sa mundet (vet Pr-Tech është rezultat i bashkëpunimit të personave në vende të ndryshme). Kjo edhe pritet mbasi që shkenca vetë është bashkëpunim dhe punë.


Edhe një pyetje të fundit: Ku do shkoni?

Ne nuk do të ndalemi, kjo është e pamundur sepse ka shumë punë për të kryer. Ne nuk do të ndalemi edhe kur ky "virus" të arrijë përmasa epidemike, ashtu që të forcohemi si popull/shtet. Kemi filluar me web-faqe dhe projekte digjitale dhe do të organizojmë konferenca të shpeshta shkencore për studentë në Kosovë e Shqipëri ku do të kemi mundësi (më të mëdha) për “infektimin” e rinisë. Shumë nga pjesëtarët e Pr-Tech punojnë nëpër projekte të ndryshme, gjë që është duke krijuar fusha të reja të veprimit. Ne fund te kesaj interviste donim te shtonim edhe nje fjale te fundit: Pr-Tech është ide, jo vetëm faqe interneti apo punë e disa personave, por është diçka që tenton të shndërrojë dhe ndryshojë gjendjen e tanishme në trojet tona. Bota është duke ndryshuar, e njëkohësisht edhe ne me të. Si popull kemi shumë punë përpara, që të fitojmë respektin dhe admimirin ndaj të tjerëve e në radhë të parë ndaj vetvetes, me punë e jo me fjalë. Madje edhe kjo mund të jetë motoja e Pr-Tech-ut - “Më shumë punë, e më pak fjalë”. Ne duhet të orientohemi edhe në teknologji e jo vetëm në shkenca shoqërore, ku po investohet më shumë në rajon. Kjo punë bëhet me kënaqësi dhe në këtë botë e cila po ndryshon përgjigjja qëndron në kokat e njerëzve, në njohuri dhe vullnet e jo në resurse tokësore të cilat vazhdimisht po harxhohen në këtë planet. Shtetet Shqiptare kanë mundësi të shumta të përparojnë dhe të shndërrohen në fuqi serioze të Europës Lindore. Vullneti ekziston, njerëzit ekzistojnë, njohuria ka filluar të pasurohet. Me veprimet tona dhe të tjerëve realizimi i këtij vizioni do të arrihet.

Intervista eshte botuar fillimisht ne Ezeta. Ribotohet nga selfmaderadio me lejen e Ezetes dhe autorit.

Libra per femije

Ne se kerkon ne Tirane libra per femije nuk e ke te veshtire per t'i gjetur: Jane ne cdo librari dhe me dhjetra. Por pasi i merr ne dore dhe i hedh nje sy te shpejte reagimi i pare eshte mbledhja e buzeve. Leter e papershtatshme, tejet e holle qe nje femije i moshes njevjecare e kthen ne nje top letre pa asnje problem. Cilesi botimi shume e dobet: figura te paqarta, germa qe notojne, estetika ne minimum. Fabula shpeshhere te paqarta dhe te papershtatshme per moshen. Gabime te panumerta ortografike. Kopime te keqija te librave te huaja per femije. Pershtypja e kaosit qe te lene vete librarite, ku me dhjeteramijera libra jane ngjeshur e ndrydhur njera mbi tjetren rremujshme e pa sistem, shoqeron edhe vete librat, sidomos ato per femije. E megjithate, nese germon mire e mire per ore te tera neper librari mund te gjesh edhe ar. Ja nje perzgjedhje e disa prej librave per femije me te mire, qe do te duhet te ishin ne cdo biblioteke femijesh te moshave nga 6 muajshe deri 10 vjec.

Ciu Ciu kerkon mamin

Nje liber i perkthyer dhe i pershtatur per mrekulli ne shqip. I bere me leter te trashe dhe rezistente ndaj ujit libri eshte shume i pershtashem per moshat fare te vogla. Libri ka nje fabul te thjeshte: zogu ciu ciu kerkon mamane e tij. Kjo fabul jepet ne formen e nje poezie te vogel, ku vargjet rimojne si muzike. Jo vetem kaq, por fabula paraqitet me vizatime jashtezakonisht te bukura dhe plot ngjyra te gjalla te Tony Wolf qe nuk e lene femijen, por as edhe prindin, indiferent. Libri ka ne qoshe nje buton te vockel, nga shtypja e te cilit del tingulli i cicerimes se zogut. Jo vetem liber por edhe nje loder.

Po ne te njejten stil, eshte edhe libri "Tedi dhe telefoni i tij". Sic e thote edhe vete titulli, arushi Tedi ka nje telefon, te cilin ai e perdor per te folur me prinderit, gjysherit dhe shoket ne prag te ditelindjes se tij. Historia tregohet perseri me rime, vizatimet jane perseri nga Tony Wolf dhe ne qoshe ka perseri nje buton nga shtypja e te cilit del tingulli i nje telefoni. Te dy librat, si Ciu-ciu ashtu edhe Tedi jane jashtezakonisht didaktike, luajne me ngjyrat, tingujt dhe materiale qe nxisin shqisat e bebeve, por jane edhe te bukur per nga fabula dhe muzika e vargjeve per femije te moshave deri ne 4 vjec. Shtepia botuese CDE informon ne faqen e fundit te librave se ka nxjerre nje seri te tille librash, por ne mundem te gjejme vetem keta te dy. Na eshte akoma e paqarte nese librat jane hedhur ne qarkullin por jane mbaruar apo do te hidhen se shpejti ne qarkullim.

Shtepia botuese Cabej nuk e ka lene pas CDE dhe ka ndermarre iniciativen e te botuarit te librave - Puzzle. Ashtu si edhe ne rastin e mesiperm, libri eshte interaktiv: jo vetem tregohet nje fabule, por vizatimet qe shoqerojne fabulen shperbehen dhe ribehen perseri. Shqipe e paster, vizatime eksplozive dhe estetike, material i pershtatshem per femije te moshave te vogla. Libri mund te perdoret si per bebe ashtu edhe per femije te moshave me te medha. Ne mundem te gjejme vetem Kesulekuqen dhe na eshte e paqarte ne se do vazhdohet me tej me kete projekt.


Libra informative-edukative


Shtepia botuese Ombra i eshte drejtuar me botimet e saj femijeve paksa me te rritur, nga 3 deri ne 10 vjec. Librat e saj jane te perqendruar rreth nje teme te caktuar, psh Pema, Planeti yne, dhe ne menyre shume didaktike jep nje informacion te plote, te thithshem per lexuesin e vogel. Shpesh informacionet qe jepen nuk jane interesante vetem per femijet por edhe per te rriturit. Librat jane bere me nje material shume te mire, jane shume terheqes, fusin konceptin e indeksit, gje qe e ben shfletimin e librit nje loder shume te thjeshte, gjuha eshte e paster dhe ilustrimet vizatimore estetike. Librat synojne jo vetem te japin informacione por edhe te edukojne lexuesin me ndjenjen e perkujdesjes per mjedisin ku jetojme, per natyren dhe njerezit. Shtepia botuese Ombra ka nje seri librash te tilla dhe ne pa asnje me dyshje do ja rekomandonim ato cdo familjeje me femije.


Te gjitha librat e perzgjedhura i kane te gjitha kualitetet per t'u krahasuar me botimet me te mira boterore. Te bukura, te thjeshta, terheqese, interaktive te gjithe keto libra, dhe ato qe shpresojme do t'i ndjekin nga pas, e kane potencialin per te krijuar traditen e librit qe nuk vdes nga koha, traditen e librit qe kalon nga nje brez tek tjetri, traditen e librit qe ngelet ne biblioteken e familjes dhe pret te lexohet edhe nga femijet e femijeve te sotem.

Copyright Selfmaderadio

Tirana in Farbe

Tirana dhe ngjyrat. Tirana dhe Edi Rama. Tirama! Nje teme qe eshte perfolur e diskutuar si asnje teme tjeter. Nga shqiptare dhe te huaj. Nuk ka gazete te rendesishme qe te mos kete shkruar per te, ne cdo gjuhe, gati ne cdo vend te botes. Nga New York Times tek Tages Anzeiger. Nje kerkim i shpejte ne Google mbi temen Tirana & Edi Rama te nxjerr te pakten 100 000 lidhje.
Ja tani edhe nje liber kushtuar Tiranes dhe Edi Rames. Eshte ne gjermanisht, krijuar nga shtepia botuese Velvet, e specializuar ne art dhe arkitekture, me vendqendrim ne Luzerne, Zvicer. Libri daton vitin 2003. Eshte nje liber estetik, i shoqeruar me nje interviste te Edi Rames. Pamjet e Tiranes dhe komentet e Edi Rames jane nje kombinim i jashtezakonshem, qe reflektojne ne menyre te persosur kontradiktat e Shqiperise, konfuzionin dhe tranzicionin e momentit. Per ata qe nuk dine te lexojne ne gjermanisht, ja disa fragmente nga intervista.

Une jam artisti me i mire ndermjet kryebashkiakeve dhe Kryebashkiaku me i mire ndermjet artisteve.

Politika eshte per mua si nje penel, me te cilin une mund te realizoj projektet e mia.

Nuk eshte shume e qarte se ku mbaron politika dhe ku fillon teatri absurd. I gjithe ky sistem eshte nje kombinim midis cmendurise, politikes, artit, mediokritetit, ankimeve dhe korrupsionit.

Ne qoftese do me pyesnit cili eshte problemi me i madh, atehere do ju thoja qe problemi me i madh eshte te ruaj mend e te mos cmendem ne kete post.

Tirana ishte si nje grua e bukur, shume e semure, e shtrire ne krevat dhe e bindur qe vdekja eshte e vetmja zgjidhje. Dhe papritur, ajo ngrihet luftarake dhe lufton per jeten pa menduar fare vdekjen. Ajo ka bere makiazh dhe ka zbuluar veteveten.


Copyright Selfmaderadio

A new star is born: Valon Behrami

Kampionati boteror mbaroi e me te shkuan edhe ethet e medha. Tani ka mberritur koha e reflektimeve te pazhurmshme, larg projektoreve. Nje nga surprizat e kampionatit ishte kualifikimi i ekipeve te vogla, relativisht pa eksperience boterore. Nje nga keto ishte edhe Zvicra. Ajo qe per se jashtmi duket surprize eshte ne te vertete nje investim disavjecar ne kultivimin e talenteve te reja, frutet e te cilit po piqen cdo dite e me shume. Nen drejtimin e Jakob Kuhn, keto frute kane rene ne nje dore te mrekullueshme, ne nje dore qe di t'u japi atyre shkelqimin qe meritojne. Fenomeni Kuhn dhe fenomeni i Nacionales Zvicerane ka kaptuar zemrat e nje nacioni te tere, qe duket se tek ekipi i tyre kane rigjetur dellin e perfjetur te krenarise kombetare. Ekipi kombetar dhe Köbi Kuhn jane shnderruar ne pikat lidhese te nje vendi perndryshe heterogjen, te perbere nga tre kultura, 26 kantone dhe 15% te huaj.

Nje kombetare ne e-bay

E perditshmja Tages Anzeiger beri nje eksperiment shume interesant. Pasi beri per secilin futbollist te kombetares nje poster te permasave 2m x 1.6m, i hodhi per t'i shitur ne e-bay. Qellimi i ketij eksperimenti ishte te shikohej se sa ishte vlera e cdo lojtari, cili lojtar ishte me i dashur per fansat. Rezultatet, te shpallura e komentuara ne Das Magazine (revista e Tages Anzeiger) prej Max Küng, yll i gazetarise zvicerane, ishin si me poshte:

1. Köbi Kuhn (1343 Fr.)
2. Philippe Senderos (1010 Fr.)
3. Johan Djourou (995 Fr.)
4. Alex Frei (905 Fr.)
5. Tranquillo Barnetta (725 Fr.)
6. Valon Behrami (705 Fr.)
7. Raphael Wicky (500 Fr.)
8. Pascal Zuberbühler (450 Fr.)
9. Daniel Gygax (436 Fr.)
10. Philipp Degen (404 Fr.)

Qe Köbi Kuhn eshte fituesi me i madh, nuk cudit asnje. Kuhn, fale urtesise se tij, talentit per te komunikuar me te gjithe dhe aftesise per t'i gjetur secilit vendin dhe funksionin e duhur ne fushe, eshte shnderruar ne nje lloj babai kombetar. Me i dashur se edhe vete Wilhelm Tell. Cudia e madhe qendron me numrin 6 te tabeles, Valon Behramin. Sepse, ne ndryshim nga i gjithe ekipi kombetar, Valon Behrami ka nje eksperience shume te shkurter me kombetaren Zvicerane, ne shumicen e kohes eshte futur ne loje vetem ne fund te saj dhe ne boteror, per shkak te nje demtimi, u aktivizua vetem nje 10 minutesh.

Pak biografi

Valon Behrami, lindur me 19 prill 1985 ne Mitrovice te Kosoves, u largua per ne drejtim te Zvicres, ashtu si edhe 150 mije kosovare te tjere, gjate kohes se luftes. Familja e tij, nena, babai dhe nje moter, kerkoi azil politik ne pjesen Italiane te Zvicres, Ticino, ne nje fshat te quajtur Stabio. Prinderit e tij, njerez te edukuar dhe te perkushtuar ndaj femijeve, arriten te integrohen shume shpejt ne vendin e ri dhe te kishin vendin e tyre social ne Stabio. Femijet u futen neper shkolla, gjeten miq te rinj dhe rifilluan jeten e tyre. Ishin prinderit qe kultivuan deshiren e femijeve per sportin, duke tejcuar tek ta nje pasion qe ata vete kishin pasur dikur, ne kohet kur funksiononte Jugosllavia. Valon Behrani nuk ka ndonje talent te vecante ne shkolle, si shumica e brezit te tij, por shkelqen ne sport. Nuk eshte futbolli, por atletika pasioni i tij, ku duket se ka nje talent te vecante e premton shume. Dikur, njihet me futbollin dhe i lind nje dashuri e madhe qe i ka ngelur deri me sot. Valoni bie shume shpejt ne sy dhe ben nje karriere shume te shpejte duke perfunduar ne ekipet zvicerane te liges se pare FC Chiasso dhe FC Lugano. Prej Ticinos, Behrami merr drejtimin per ne Itali ku fillimisht luan ne ligen B me Genoa, Udinese, Hellas Verona per te perfunduar tek ekipi i liges A Lazio. Vlera e tij llogaritet tek 1 milion euro.

Kombetare, po cila?

Talenti i Behramit nuk mund t'i shpetonte kombetares Zvicerane, qe e mbante gjithmone ne sy per te pare potencialin e tij per t'u zhvilluar si nje profesionist i vertete. Por, ne te njejten kohe, ishte edhe kombetarja shqiptare qe ishte sinjalizuar per nje te ri me te ardhme. Mblesi midis Behramit dhe Kombetares shqiptare nuk eshte vecse Igli Tare, njeri nga futbollistet me te shquar shqiptare ne tregun nderkombetare qe, ashtu si edhe Behrami, luante tek Lazio. I ndodhur midis dy kombetareve, zgjedhja per te riun 18 vjecar behet e veshtire. Nga nje ane eshte miklimi patriotik, te luash per flamurin tend, per identitetin tend. Eshte presioni i Igli Tares qe me dedikimin e tij ndaj Shqiperise infekton, konfuzon. Por kombetarja shqiptare eshte nje kaos i vertete, i mbuluar nga korrupsionet, pa dedikim te ndershem e te sinqerte per lojtaret e tij. Eshte nje kombetare fatin e se ciles askush nuk mund ta thote. Kombetarja shqiptare eshte nje investim me rrezikshmeri te larte per nje te ri qe sapo ka filluar karrieren e tij.
Nga ana tjeter eshte kombetarja Zvicerane, kombetarja e vendit politika e se ciles i ka trajtuar Behramet, familje model, me fodullek e arrogance, politike qe familjes Behrami nuk i ka dhene asgje tjeter pervecse dhimbje koke dhe fleten e largimit nga Zvicra. Pa rezistencen e banoreve te Stabios, pa aktivizimin e politikaneve te rajonit, sot Behramet do ishin diku tjeter, dhe fati i Valonit do te kishte qene shume ndryshe. Por, Zvicra i trajton futbollistet e vet shume mire, kujdeset per ta, investon tek ta. U jep nje mundesi te zhvillohen e te ecin perpara.
Shqiperia nxiton t'i japi nenshtetesine Valonit. Zvicra po ashtu. Midis dy pasaportave, nje Kuhn te interesuar per te, nje Tare qe insiston dhe i luan te gjitha kartat, nje te ardhme te pasigurt dhe nje mundesie per te ecur perpara, i riu 18 vjecar vendos per Zvicren. Dhe krijon shume armiq. I pari eshte Tare, me pas vijne shqiptaret e deziluzionuar qe nuk ngurrojne ta quajne Behramin tradhetar. Nje situate aspak e lehte per nje te ri qe atdheun, ashtu sic shumica e bashkekombesve te vet, e ka nje dhimbje te perhershme.

Behrami, we love you

Behrami ben debutin e tij per nacionalen Zvicerane ne ndeshjet e seleksionimit per kampionatin boteror, tamam-tamam, ne ndeshjen Zvicer-Turqi. 10 minuta para perfundimit te ndeshjes Kuhn fut ne loje nje djale te gjate, elegant, bukurosh, biond duke bere kurreshtar publikun e tejnxehur nga ankthi i nje ndeshje teper agresive. Behrami ze pozicionin e tij, loja fillon, merr nje pas te bukur dhe e fut me koke ne porte, duke ndezur nje histeri te vertete ne stadium dhe nje histeri mediatike diten tjeter. Fillim me te bukur karriere nuk do te kishte deshiruar askush. Qe prej ketij momenti djaloshin e bukur nuk do ta harronte askush, as burrat, as grate, as te rinjte dhe as te rejat.
Behrami perfaqeson nje fenomen te ri ne skenen Zvicerane. Behrami eshte nje lloj Beckham, nje figure qe i terheq njerezit, sidomos te rinjte, jo vetem per aftesite e tij sportive por edhe per paraqitjen e tij. I veshur gjithmone me rroba ekstravagante, me floke te ngjyrosura dhe me nje prerje origjinale, Behrami perfaqeson nje lloj trend-setter. Te rinjte vishen si ai, te rinjte i presin floket si ai aq sa kur ecen rruges te duket sikur je mes klonesh te Behramit. Vajzat e enderrojne, e dashurojne! Behrami, qe perfundoi ne kete status pa e ditur dhe gati ne menyre rastesore, eshte nje djale i cilter, me nje qeshje naive qe carmatos cdo lloj intervistuesi, eshte i thjeshte dhe fama nuk e ka ndryshuar aspak. I lidhur me familjen, i telefonon se emes cdo dite, ka nje raport te ngushte m te motren, Behrami eshte djali next door.
Behrami ka arritur te beje ate qe milionat e frangave te investura ne politiken e integrimit nuk e kane arritur: I ka dhene komunitetit kosovar ne Zvicer, nje komunitet i keqpare nga vendasit dhe me shume probleme, nje imazh te ri, nje imazh te bukur. Per here te pare ne 18 vitet e fundit nje kosovar admirohet, duhet dhe imitohet ne menyre unanime. Per here te pare nje zviceran ndjen deshiren per te hapur kuleten e te paguaje per nje poster te nje kosovari 700 franga. Eshte hera e pare qe zviceranet falenderojne nje kosovar me ze te larte: Danke Valon! Ka ardhur koha qe edhe ne shqiptaret te ngrihemi mbi sedren tone te lenduar e te themi: Faleminderit Valon!

Copyright Selfmaderadio

Fjalet qe thyen gurin. Materazzi dhe Zidane

Cfare i tha Materazzi Zidanit, qe e terboi kete te fundit deri aty sa te harronte se ku ishte dhe per cfare kishte ardhur, te hiqte petkun e vetepermbajtjes, te harronte pergjegjesine e nje kapiteni skuadre dhe t'ja fuste koken Materazzit drejt e ne kraharor, aty ku eshte mushkeria por edhe zemra? Sa te renda ishin ato fjale qe e bene Zidanin te gatshem te paguante konsekuencat e aktit te dhunshem dhe ta linte fushen e lojes atehere kur loja e madhe donte vetem disa minuta per te perfunduar? Sa te patretshme ishin ato sharje qe e bene Zidanin edhe pas tre ditesh te mos ndihej pishman per ate qe kishte bere? Ne mungese te deshires se Zidanit dhe Materazzit (apo avokateve te tyre) per te nxjerre te verteten ne shesh, specialiste te leximit te levizjeve te buzeve kane mbushur boshllekun me dy spekullime. Specialistet angleze jane te bindur se Materazzi e ka denigruar Zidanin duke e quajtur terrorist prostitute. Amerikano-latinet besojne se Materazzi e ka share Zidanin nga nena dhe nga motra. Ajo qe i bashkon te dy spekulimet eshte fakti qe Materazzi duket te kete perdorur nje dopio-sharje: terrorist-nene ose nene-moter. Pervecse kesaj, duket se fjala nene identifikohet nga te dy palet e eksperteve. E verteta, megjithate, ngelet nje enigme qe e ndajne vetem ata te dy dhe, ndoshta, se shpejti edhe FIFA.

Reagimi moralist i medias dhe institucioneve

Nje Zidan qe terbohet ne minutat e fundit te kampinoatit dhe te karrieres nuk mund te kalonte pa u vene re nga mediat. Per nje kampionat gati te merzitshem, ngjarja ishte evenimenti me i madh, bile me i madh edhe se shpallja e kampionit me te ri te olimpit te futbollit. Gati vetem nje jave mbas kampionatit askush nuk flet me per Italine, por te gjithe duan edhe detajet me te vogla te duelit Materazzi-Zidane. Media vete e shfrytezoi incidentin per te na rikujtuar se Zidani kishte pasur gjithmone rroba te palara, por njerezit nuk kane dashur t'ia shihnin edhe pse ajo, media, ishte perpjekur gjithe kohes te na hapte syte. Zidani nuk eshte i shenjte, ne e duam ate te tille! Duke ja bere vetes jeten te lehte e riprodhuar veteveten, media ja hoqi shansin vetes per te hapur nje diskutim serioz mbi etiken e futbollit, mbi faktin se sa individ duhet te jete nje figure publike si futbollisti, mbi faktin qe shpesh nje loje i kalon kufijte e nje loje. Reagimi i medias ishte jo vetem ai i dembelit por edhe i te pandershmit. Vetem dy dite pas reagimit te pare, media eshte perqendruar, ashtu si milionat sportdashesh, ne detalet e incidentit. Ndoshta sepse incidenti provoi te ishte nje sukses komercial. Por ndoshta edhe sepse publikut nuk i interesoi denoncimi moral i medias por e panjohura.

Zidane mania

Nje nga shkaqet perse media u terhoq shume shpejt nga pozicioni i denoncuesit ka, ndoshta, te beje edhe me ate se publiku ne vend ta gjykonte Zidanin e dashuroi ate edhe me shume. Nje veshtrim i shkurter ne internet deshmon se akti i Zidanit ka stimuluar nje mani totale. Lodra interaktive, kenge, video nga kendveshtrime te ndryshme ku secili mund te perpiqet te lexoje ne buzet e Materazzit ate qe degjoi Zidani me vesh, video ku injorohet Materazzi si mbrojtesi me i paskrupullt. Te shumta jane ne internet edhe videot ku stilizohet dueli Materazzo-Zidanne, disa te dobta, dhe disa tashme te shnderruara ne kult. Lumi i madh i krijimtarise njerezore eshte shume impresionues dhe te ben te pyesesh: cfare i ben njerezit kaq kreative, cfare e shkakton kete energji te pakontrollueshme?

Zidani, nje figure shume e terhequr, te jep pershtypjen e nje njeriu te turpshem, qe nuk i pelqen interesi publik per personin e tij. Si futbollist eshte i padiskutueshem per talentin i tij, por edhe per sjelljen e tij te qete e te kontrollueshme. Gati nje shenjt. Me goditjen e tij Materazzos, Zidan goditi edhe mitin e shenjtit. Ndoshta kjo e beri ate perseri nje njeri, jo perfekt, jo politikisht korrekt, nje njeri qe mund te lendohet, nje njeri qe ca gjera i ka te shenjta e nuk duan t'ia prekin. Zidani shenjtor i paprekshem u shnderrua ne nje njeri si une edhe ti. Nje shenje, ndoshta, ngushellimi per te gjithe ne qeniet e panjohura qe e kalojne kohen duke admiruar yjet. Nje shenje, ndoshta, qe bota eshte akoma ne rregull!


PS: Cfare i tha Materazzi Zidanit? Ne videon, linku i te cilit jepet me siper, ne mundem te kuptonim dy fjale: sorella dhe culo.

Copyright Selfmaderadio

SOAP OPERA: Politikanet shqiptare ja nxjerrin te palarat njeri-tjetrit (pjesa 137)

pare tek www.vlora.it

Te blesh belane me kursimet e tua

Ndersa vrulli i ndertimeve nuk ka lene pa kapur vemendjen e vendasve dhe te te huajve, pothuajse askush nuk flet se cfare fshihet prapa fasadave te ketyre ndertimeve. Cmimet e apartamenteve rriten ne menyre stratosferike, dhe njerezit me besimin se pas cmimeve te larta fshihen cilesi me te larta nuk ngurrojne ta shtrengojne rripin deri te vrima e fundit, bile te hapin edhe ca vrima shtese per ta shtrenguar rripin edhe me shume, per te bere investimin me te mire te mundshem. Vetem se, investimi i tyre i mire, rezulton shume shpejt te jete flop. Cilesia e punimeve eshte kaq e keqe sa brenda nje kohe te shkurter njerezit fillojne nga investime te reja per ta mbajtur ate ne nje gjendje pak a shume normale.

Fillimi eshte gjithmone i bukur

Dy te rinj akademike, vendosin te kthehen ne Shqiperi. Mbledhin gjithe kursimet e tyre dhe blejne nje apartament te ri, modern, ne nje pallat te madh, njerin nga ata dhjetera pallate te larta qe mbijne perdite si kerpudhat ne Tirane e qe po ravijezojne getot e se ardhmes se afert. Ne ate apartament fillojne jeten e tyre te re ne Tiranen e zhurmshme. Ishte pallati i fundit i nje rruge me nje kalim qe perfundonte afer kodrave te Selites. Nga ballkoni shijohej cdo mengjes gjelberimi dhe ajri i paster i kesaj zone akoma te pabanuar mire te Tiranes. Jeta pas stresit te Tiranes se zhurmshme, nevrike dhe te piset sikur qetesohej paksa tek porta e fundit e qytetit.

Dy vite me pas

Porta e fundit nuk ekziston me. Kudo te ze syri pallate te larta, pallate te tjera te larta, dhe ca me tutje pallate te larta ne ndertim e siper. Vendin e qetesise e ka zene kaosi i trafikut, i qindrave te makinave qe perpiqen te dalin ne krye te rruges nepermjet asaj rruge te holle me nje kalim qe tani lidh ekzistencen e mijerave te banoreve te rinj te ardhur nga cdo ane e republikes, zhurmat e kalamajve qe luajne midis rrotave te makinave, dhe zhurma e kantiereve te ndertimit, jeta e te cileve gjallon panderprere 24 ore.

Apartamenti modern ka filluar te dekorohet nga lageshtia qe ka depertuar muret e izoluara keq. Muret tek-tuk kane filluar te humbasin suvane. Dhe cifti i ri, pa entuziazmin e fillimit rri sodit kete proces shperberje me sy te medhenj dhe me nje pyetje te madhe: C'te bejne me kete bela qe ju ka zene deren? Ta shesin, te blejne nje apartament te ri? I riu do jete me i shtrenjte, po a do jete me i mire? A te largohen me mire ne fshat edhe pse rruget lidhese mungojne? Cdo behet me ta kur te kene dale ne pension dhe kur financat te mos ua mundesojne me nderrimin e apartamentit kur ky fillon dhe dekompozohet?

Nje dekade: Gezuar ditelindjen

Pallati qe shikoni duket i bukur dhe, ne te vertete, i krahasuar me shume pallate te ngritura se fundi eshte estetikisht ne rregull. Pamja e pallatit tani te jep pershtypjen e nje pallati 50 vjecar. Ne te vertete pallati mbush plot dhjete vjec kete vjeshte. Shume gjera kane ndodhur qe nga lindja e tij. Eshte ndertuar nje kat shtese, nuk dihet me leje apo pa leje, eshte asfaltuar sheshi perpara per t'ju mundesuar baballareve te femijeve te pallatit te parkojne makinat e tyre me targa qeveritare dhe te vjelin para nga ata qe duan te ngarkojne makina te tonazhit te rende, femijet perseri nuk kane shesh loje por nuk luajne me ne balte, i plasin cackat e tyre ne asfalt dhe thyejne pasqyrat e makinave me topat e tyre teksa perpiqen te triblojne topin midis makinave te shumta qe bllokojne sheshin qe duhej te kishte qene i tyri.
Ne kete pallat jetojne shume VIPa te jetes politike dhe mediatike te qytetit dhe vendit. Por kjo nuk eshte e vetmja vecori e ketij pallati. Vecoria tjeter eshte qe ky pallat eshte ngritur mbi nje toke qe mban shume uje poshte. Nje tub qe lidhet me xhepat nentokesore te ujit nxjerr vazhdimisht ujin mbi siperfaqen e tokes, afer pallatit. Pallati eshte ndertuar pa piken e izolimit, gje qe do te thote qe banoret e kateve te para jetojne ne apartamente ku nese nuk futen duart e hidhen milionat e lekeve cdo vit, pikojne uje si ne shpellat me stalagmite. Por banoret e ketij pallati jane VIP-a dhe i kane akoma xhepat plot. Dhe perderisa ata t'i kene xhepat plot asnjeri nga ata nuk do ta hapi gojen e ta ngreje problemin ne parlament, ku nje pjese e tyre vegjetojne, dhe as do te ndertojne ligje te reja ndertimi qe do te mbronin qytetarin e thjeshte nga abuzimi qe behet me te, qe do te mbronin edhe ate pjese paraje qe qytetari apo emigranti e nxjerr me njeqind mundime e qe kalbet ne uje.

VIPat e ketij pallati kane femije, por me sa duket duhet te jene fare te verber te mos shohin se kabllat e korentit jane gjithandej dhe mund te shkaktojne tragjedira te panevojshme. VIPat e ketij pallati jane gjithashtu te verber te shohin mjerimin mjedisor ku rriten femijet e tyre: pa shesh lodrash, pa gjelberim, pa ndjenje per ambjentin e bukur. VIPi-qytetar ka vdekur, bashke me te edhe pergjegjesia e tij qytetare per te ndryshuar e permiresuar mjedisin ku ai jeton. 10 vjet kane kaluar dhe ish-deputetet, deputetet dhe kandidatet per deputete nuk kane pare asgje rreth e qark tyre. Keta nuk jane te vetmit. Te gjithe jane keshtu! A thua shohin vetem ne horizont? Cfare ka atje?

Copyright Selfmaderadio

"Evropa në zhdukje" antologjia e shkrimtarëve bashkëkohorë evropianë

Nga Aleksander Kaczorowski* (Gazeta Wiborsha, 09-05-2006)

Duhet ta pranoj, se jam nisur me mosbesim për të lexuar këtë libër. Antologjitë rrallëherë janë të arrira; ato janë një nga librat më pak të këndshëm, sepse pothuaj gjithnjë aty përfshihen tekste të dobëta, ndërsa një makth i vërtetë janë prurjet e autorëve që duhen përfshirë „nga halli”, sepse nuk është e udhës që ata të mos përfshihen.

Qoftë edhe vetë ideja e përzgjedhjes së autorëve, mbi bazën e kriterit evropian, zakonisht nënkupton një dozë të madhe monotonie që vjen nga politikisht korrektja. Prandaj akoma më e madhe ishte habia që më ka shoqëruar gjatë leximit – dhe kjo një habi e trefishtë.

"Evropa në zhdukje" përshkruan vende, për të cilat shumë prej nesh, nuk kanë dëgjuar kurrë dhe ka shumë të ngjarë të mos i shohin kurrë. Ka ndërmjet tyre, vende të tilla që nuk i kanë parë madje as autorët e teksteve, sic është Ada-Kaleh, një ishull në Dunaj, i fundosur në vitet 60, gjatë ndërtimit të një dige të fuqishme. Një vend i tillë është edhe poligoni austriak, në madhësinë e Luksemburgut, që zinte hapësirën e disa komunave, nga ku me urdhër të Hitlerit u shpërngulën të gjithë banorët, (kështu kreu i Raihut të tretë pati mundësinë të zhdukte gjurmët kompromentuese të së kaluarës, meqenëse, babai i vet, kishte lindur si një fëmijë jashtëmartesor në një nga fshatrat). Mund të gjesh aty edhe tregimin për qytetin rus, ekzistenca e të cilit ishte sekreti më i madh shtetëror i Bashkimit Sovjetik, pasi në të banonin specialistët që kujdeseshin për bateritë e raketave bërthamore, që kishin në shënjestër SHBA-të gjatë krizës kubane të vitit 1962. Këtu mund të gjesh gjithashtu tregimin për stacionin hekurudhor me përmasa gjigande në Viezhbollovie, në kufirin e dikurshëm gjermano-rus, nga i cili ka mbetur vetëm një vaskë në të cilën, mendohet se është larë cari Nikolla i II-të.

Të tilla vende të jashtëzakonshme ka në këtë libër pesëmbëdhjetë dhe sikur vetëm për këtë e vlen të lexohet, për të ditur ekzistencën e qytetit, që gjendet në skajin më lindor të Evropës Perëndimore, (me emrin norvegjez, Vardo), në të cilin dikur në kohën e mjerimit dhe të urisë, jehonte muzika, kurse sot është braktisur nga norvegjezët e ngopur, apo për kurortin e famshëm portugez, i cili jo gjithmonë ka qenë një shkretëtirë prej betoni, që gjallërohet vetëm gjatë tre muajve të verës. Fakti, që vende të tilla, përgjithësisht ekzistojnë dhe që kanë një histori kaq të çuditshme, ishte habia e parë, nga e cila nuk u shkëputa dot, gjatë gjithë kohës së leximit të këtij libri.

Habia e dytë, shumë më e rëndësishme, vjen nga disa shkrimtarë evropiane, të shkëlqyer, të cilët i zbulova me këtë rast. Disa prej tyre si Lituanezi Marius Ivashkievicus, Austriaku Karl-Markus Gauss, apo shqiptari Fatos Lubonja, tashmë të njohur prej lexuesit polak, por që kanë shkruar për këtë antologji, ndoshta gjërat e tyre më të mira. Kjo prek vecanërisht esenë e Lubonjës, që është përshkrim i të ashtuquajturit Bllok, apo të lagjes së qeverisë së dikurshme të Tiranës, në të cilën banonte nomenklatura shqiptare, por që sot është kthyer në selinë e bankave amerikane, lokaleve dhe dyqaneve luksoze. Vështirë që ndokush të kishte patur ide më origjinale se ajo e eseistit, i cili e urdhëron Enver Hoxhën, diktatorin komunist të vdekur në vitin 1985, të ëndërrojë për Tiranën moderne. Kështu, satrapi shqiptar vërtitet rreth shtëpisë së tij dhe nuk arrin ta njohë atë, pasi aty është vendosur, tashme, një shkollë e gjuhës angleze; takon të afërm të viktimave të regjimit të tij, që janë të ulur nëpër kafene, dhe më në fund përplaset me vetë autorin, të cilin para shumë vjetësh urdhëroi ta burgosnin, me arsyen se ai ishte djali i veprimtarit të partisë që ishte distancuar nga pushteti.

Ndër zbulimet më të mëdha të këtij vëllimi, janë megjithatë shkrimtarët, për të cilët nuk kishim dëgjuar më parë, apo për të cilët kemi ditur shumë pak, sic janë rusja Svetllana Vasilenko, norvegjezi Vetla Lid Larssen, Austriaku Kristof Ransmayr, apo rumuni Mircea Cartarescu. Këta janë autorë, librat e të cilëve do t’i kqyr që sot e tutje me shumë vëmendje. Të njohur dhe të vlerësuar në vendet e tyre, për më tepër të lindur në vitet 50, 60, ata janë për lexuesin polak, pothuaj një brerje ndërgjegje, dëshmi e asaj se sa pak dimë për pasurinë e letërsisë moderne evropiane.

Nëse këtyre u shton edhe shkrimtarët që si zakonisht shkruajnë në nivel të lartë, si Juri Andruhovic dhe Andzhej Stashuk, propozimet intriguese të portugezes Lidia Jorge, kroates Tatjana Gromacy dhe gjermanes Dagmar Leupold, atëherë lajmet që flasin për rënien e letërsisë duhet t’i quajmë, të paktën, të tepruara. Në fakt, prej kohësh nuk kisha lexuar një libër të tillë, të ngarkuar me emocione pozitive, siç është kjo antologji e ilustruar në mënyrë të shkëlqyer nga fotografi të disa fotografëve nga vende të ndryshme të botës, me tekste për qoshet e Evropes, të degraduara, të lëna në harresë, dhe shpeshherë të shkatërruara qëllimisht. Antologjia në fjalë po publikohet njëkohësisht edhe në Gjermani (e botuar nga shtëpia botuese prestigjoze, Suhrkamp) dhe në Poloni.

Dhe këtu vjen habia e tretë – duket qartë, se pesëmbëdhjetë shkrimtarë, nga një dyzinë vendesh evropiane, njerëz me fate dhe përvoja aq të ndryshme, sa mund të jetë e mundur vetëm në Evropë, janë të aftë – për t’u shprehur figurativisht – të transmetojnë në të njëjtën valë. Identiteti evropian, i vënë jo rrallëherë në pikëpyetje, duket se pavarësisht gjithçkaje, gjallon – dhe kjo në vendin, i cili është vendi më i vështirë i testimit të të gjitha ideve dhe parrullave – përkatësisht në terrenin e artit.Edhe pse ndonjëherë është tepër e vështirë të besohet, jemi nga i njëjti djep që quhet Evropë. Duke lexuar këto ese tepër të bukura, mund të përsëris me bindje të plotë fjalët, që të dëgjuara nga goja e politikanëve, shkaktojnë një buzëqeshje të zorshme: „Po – jam evropian”.

*Autori është zëvendës redaktor i përgjithshëm i të përjavshmes "FORUM".

"Evropa në zhdukje"

Antologji tekstesh nën redaktimin e Kathariny Raabe dhe Moniki Sznajderman

Czarne, Wołowiec


PS: Artikulli eshte perkthyer dhe botuar ne gazeten standart te 16 qershorit. Gjithashtu ky artikull gjendet i botuar edhe ne blogun Perpjekja

Mesazhe ne derrasen e zeze

Miresevini ne Shqiperi!

Eshte, gjithmone, nje emocion i madh kthimi ne Tirane. Takimi me njerezit e dashur, me vendet e dashura. Takimi me ndryshimet qe njerezit e dashur dhe vendet e dashura kane pesuar nderkohe qe ti nuk ishe atje. Ndryshimet jane te medha, te shpejta dhe i takon qe ne momentin e pare qe njeriu ve kemben ne atdhe. Aeroporti Nene Tereza! Aeroporti eshte nje nga institucionet-imazhe qe te ben te ndjesh se Shqiperia po ndryshon. E krahasuar me 10 vjet te shkuara, aeroporti eshte shnderruar ne nje aeroport te vogel por qe funksionon relativisht mire. Punetoret e aeroportit duken gjithnje e me teper si punetore aeroporti, autobuzi vjen me perpikmeri per te transportuar pasagjeret nga aeroplani per tek nderetsa e aeroportit, oficeret e kontrollit te pasaportave jane te veshur me uniforme dhe punojne me kompjuter. Edhe pse duken shume te stresuar dhe shtypin vetem me dy gishterinj ne kompjuter, gje qe sjell vonesa dhe nuk u jep mundesine te te hedhin syte, prape te lene nje pershtypje jo te keqe. Infrastruktura e aeroportit eshte permiresuar ndjeshem. Check-in funksionon mire, ka 3 gates, dhe nje ekran informativ qe te njofton se ne cilin gate duhet te drejtohesh. Mungojne ambjentet e pritjes dhe nisjes, baret dhe kafenete, restaurantet, ambientet per femije dhe ora. Me sa duket, per te plotesuar gjithe keto mungesa, te paplotesueshme ne ambjentin e vogel te godines se vjeter, si dhe per te perballuar fluksin e madh te qarkullimit te njerezve, shqiptare dhe te huaj, aeroporti po zgjerohet, ndertimet per te kane filluar dhe kureshtja per ta pare te perfunduar eshte e madhe. Te gjitha keto, sa me lart, te japin shprese se gjerat po ndryshojne, dhe po ndryshojne per mire duke ndikuar direkt edhe ne imazhin pozitiv qe pasagjeret, kryesisht te huaj, marrin me vete per Shqiperine kur largohen per ne vendet e tyre. E pikerisht, atehere kur je mbushur me shprese, ve re nje fenomen teper te njohur, absurd, te shemtuar, imazhshkaterues, shpres-heqese. Selfmaderadio eshte perpjekur ta sjelle te dokumentuar me fotografi kete fenomen, duke ju kerkuar paraprakisht te falur per cilesine e dobet te fotove, te kushtezuar nga rrethanat.

Njerezit, me pasaporte shqiptare, presin per kontrollin e pasaportave ne sportelin e djathte

Te huajt, dhe shqiptaret me pasaporte te huaj, presin ne sportelin e majte. Jane rreth 100 njerez, shqiptare dhe te huaj qe presin ne rradhe te gjata, me durim dhe me qetesi te kalojne kontrollin e policise

Papritur nje oficer policie hyn me hap te sigurt ne territorin e pasagjereve qe presin ne rradhe, duke bere kurioze turmen tashme te zhytur ne monotine e pritjes

Oficeri i policise duket se e di se per se ka ardhur, sepse i drejtohet nje pasagjereje me bluze jeshile...

te cilen e merr me vete ....

Ja kalon pasaporten e saj per kontroll nga mbara polices se kontrollit (djali me bluze me viza qe duket ne sfond eshte djali ose i afermi i gruas dhe miku i policit te plotfuqishem), pa e care koken fare se 100 vete jane duke e ndjekur me veshtrime te habitura

dhe ja con mikut te tij drejt e ne dore gruan, te cilen, ky i fundit e perqafon me mall e dashuri, ne syte e 100 vetave

Miresevini ne Shqiperi!

Copyright Selfmaderadio

Suksese!

Nje menyre fare origjinale kane zgjedhur maturantet e Qemal Stafes per te fetstuar mbylljen e shkolles. Miell, veze dhe sheqer jane elementet qe kane zgjedhur si metafore dhe si kostum. Cfare behet me miell, veze dhe sheqer? Embelsira! Kek! Kjo eshte ndoshta e ardhmja qe enderrojne, ose te pakten keshtu e ndjejne momentin e mbylljes se vuajtjes qe quhet gjimnaz. Gje qe mesuesit e shkolles duket se nuk e kane kuptuar ose e kane kuptuar dhe nuk u ka pelqyer, sepse si kunderpergjigje i kane zbuar nga oborri i shkolles dhe nuk i lene te hyjne brenda. Cfare raporti te kene pasur keta nxenes me mesuesit e tyre, valle? Sidoqe te kete qene, Selfmaderadio ju uron maturanteve simpatike te gjimnazit Qemal Stafa suksese ne provime dhe ne jete! Me poshte jane disa nga fotot (dokumentarin e plote e gjeni tek ilovetirana).

Copyright Selfmaderadio

Werner i bie Shqiperise rreth e perqark me motociklete (2)

Ky ishte nje pershkrim i thate i ekspedicionit tone. Pershtypjet e mia jane:

Nuk kam perjetuar asnje vend tjeter me njerez kaq miqesore, por ne te njejten kohe te distancuar dhe pa kuriozitet te tepruar. Ne brendesi te vendit kemi takuar njerez jashtezakonisht bujare e miqesore. Ne asnje moment nuk kam pasur ndjenjen e te qenurit ne rrezik (me perjashtim te rrugeve ku makinat vijne andej nga nuk i pret, megjithate, shoferet qe respektojne rregullat jane ne shumice). Nuk kemi pasur asnjehere ndjenjen se dikush kerkon te na mashtroje apo te na i hedhe, grabitjet as qe i zeme fare me goje. Kemi takuar gjithandej njerez te gatshem per te na ndihmuar, te sjellshem qe edhe pse nuk dinin gjuhe te huaja perpiqeshin te na kuptonin.

Policia eshte e gjitheprezentshme e, megjithate, na ndaluan vetem nje here. Probleme nuk patem kurre me te. Perkundrazi, policet jane treguar gjithmone shume miqesore dhe na kane ndihmuar me informacione. Tek nje polic kemi ndenjur 5 minuta ne nje kryqezim ne Shkoder, per gjithe kete kohe qe u mor me ne polici nuk ja hodhi syte fare qarkullimit te makinave. Patenten nuk na e kerkoi kush ta shihte, vetem ne kufirin me Maqedonine (sebashku me pasaporten).

Klube per te pire nje kafe, dhe ketu ka kryesisht burra, ka gjithandej. Rripin nuk i duhet ta shtrengoje askush sepse ne qytetet e medha ka plot restorante te mira.

Pika benzine ka plot, pergjate bregdetit, midis Durresit dhe Shkodres, ka me shume pika furnizimi benzine se sa makina. Ne brendesi te vendit benzina nuk eshte gjithmone e paster nga plumbi, megjithate benzine te piste nuk patem kurre. Ne Afriken e veriut kam pasur eksperience shume me te keqe.

Disa keshilla:

Mos llogarisni te beni me shume se 200 km rruge ne dite. Nese nuk keni ndermend te udhetoni ne akset rrugore kryesore (Durres - Ohrid, Sarandë - Shkodra) gjeni ndonje makine te forte, nje xhips eshte ide jo e keqe. Udhetimin me nje motociklete te zakonshme nuk do jua keshilloja.

Hotelet gjenden ne qytetet e medha pa problem, bile edhe te standarteve evropiane. Ne do ju keshillonim:
Ne Kukes: Hotelin Amerika, shume miqesor, i paster, gatim i mire, garazh per motociketat.
Ne Permet (nje qytet shume i paster , me nje natyre te mrekullueshme per njerezit e apasionuar per ngjitjet ne male) ne hotelin e sapohapur Kivald (10 dhoma cifte, te gjitha me dushe dhe banjo). Hoteli ka nje tarrace qe te hap nje pamje te mrekullueshme dhe nje mengjes shume te mire (shefi flet frengjisht). Gjithashtu edhe Hotel Dhembel (nuk eshte akoma ne guidat turistike), standart te larte, njerez shume miqesore, 50 m poshte tij, majtas nje restorant, flasin vetem shqip por mundohen te te kuptojne. S'ka problem.
Ne Berat qendruam ne hotel Mangalem (e quajne edhe Tommi's Hotel), drejtimi per nga keshtjella, majtas. Gatim i mire, mengjesi i mire, i paster, shume miqesor, i rehatshem.

Perfundim:

Edhe pse disa probleme si rruget e keqia, pjeserisht vende te mbushura me plehra, mungesa e infrastuktures une do udhetoja pa e menduar dy here perseri ne Shqiperi (gje qe edhe do e bej). Eshte nje vend ideal per udhetime, vend i bukur, me njerez miqesore me te cilet kontakti eshte i menjehershem edhe kur nuk e kuptojne gjuhen tende. Me perjashtim te trafikut nuk kam hasur ne asgje te rrezikshme, edhe i vetem mund te udhetohet shume mire ne gjithe vendin. Do ju keshilloja qe t'i mesonit disa fjale shqip, eshte e miresjellshme qe te dini te pakten t'u thoni njerezve faleminderit.

Ndoshta u zgjata, dhe pershkrimi eshte pak i thate sepse perndryshe do ishte edhe me i gjate se kaq, por ndoshta i hyn ne pune ndonjeriu.

Kjo ishte pjesa e dyte dhe e fundit e nje pershkrimi qe fillimisht eshte paraqitur ne Albanien.ch. SelfmadeRadio i ka bere tekstit nje perkthim te lire, me lejen e autorit.

Werner i bie Shqiperise rreth e perqark me motociklete (1)

Te nderuar miq te Shqiperise,

u bene disa dite qe jam kthyer dhe deshiroj me ne fund te tregoj eksperiencen time. Qellimi yne ishte te udhetonim kryq e terthor Shqiperise me dy motocikleta te pashkaterrueshem dhe te fuqishem BMW R 1100 GS. Nga Bari udhetuam drejt Durresit me anijen Tirrenia. Formalitetet ne dogane i kaluam relativisht shpejt, qendruam pak ne Durres dhe u nisem drejt e ne Kruje. Sapo lame Durresin u ndeshem me kontrollin e pare te shpejtesise, me pistoleta me lazer. "Rruga" mbas Durresit eshte nje tarrallisje e madhe me gropa dhe shume pluhur, por ka edhe me keq. Ne Kruje nuk ndenjem shume, sepse synonim te mberrinim sa me shpejt ne Kukes. U nisem me drejtim Shkodren, ne nje rruge te shtruar mire, por nuk pame asgjekundi ndonje tabele qe te na tregonte se ku duhej te merrnim kthesen per ne Kukes. Trafiku - nje kaos i vertete. Nje polic qe pyetem na tha se duhet te ktheheshim 10 km mbrapsht. U kthyem dhe vertete e gjetem kthesen per ne Kukes, por emri Kukes nuk ishte shkruar asgjekundi. Gati gjysma e rruges ishte e mbushur me gropa dhe motocikletat tona mezi arrinin te ecnin me 30 km/ore. Pjesa tjeter e rruges deri ne Kukes ishte dicka me e mire. Pejsazhi gjate kesaj rruge eshte shume malor dhe i bukur. Ne Kukes qendruam ne Hotel Amerika, motocikletat perfunduan ne garazh.

Dita tjeter ishte me e lodhshme. Rruga per ne Peshkopi eshte vetem ne fillimin e saj dhe ne hyrje te Peshkopise e shtruar. Midis ka rruge dhe udhe te pashtruara, pjeserisht ne gjendje shume te keqe. Rruga eshte vetem me nje kalim, ka shume pak automjete, kryesisht taksi. Gjate rruges na u desh te ndalonin dhe te pyesnim per drejtimin, sepse ne harte nuk tregohet. Ne gjysem te rruges filloi te binte shi, rruget e pashtruara filluan te mbushen me balte dhe me motocikletat tane te rende udhetimi filloi te behej pak i veshtire. Ne disa pjese te rruges na u desh te ulnim cilindrat dhe te ecnim me nje shpejtesi 20 km/ore. Por, prape, ishim me te shpejte se makinat. Pejsazhi ne kete pjese te rruges eshte shume i bukur. Te qullur deri ne palce dhe me dy ndalesa te detyruara arritem ne Peshkopi dhe hyme ne nje bar ku nje i panjohur na pagoi pijet. Perjashta temperatura ishte 7 grade, kufiri i bores shume afer.

Pas nje aventure per te kaluar nje pellg te madh me uje vazhduam rrugen per tek kufiri me Maqedonine dhe me pas per ne Ohrid. Trarin e kalimit ne kufi e ngrinin dhe e ulnin akoma me dore. Megithate, doganieret ishin te sjellshem dhe cdo gje mbaroi shpejt dhe pa probleme. Nga Ohrid (ja vlen ta shohesh) kaluam, diten tjeter, perseri ne Shqiperi, kete here me destinacion Korcen. Rruga ne kete segment eshte, per standartet shqiptare, shume ne rregull. Korca, megjithate, me la pershtypjen e nje qyteti qe ka me shume shtepi te rrenuara se sa shtepi te plota. Nga Korca u drejtuam per ne Permet, nje segment rruge me nje pamje shume te bukur. Rruga eshte plot me ngjitje e zbritje malore, si zakonisht, e mbajtur jo mire, por ne tashme jemi mesuar me te. Mbi 60 km/ore eshte gati e pamundur te udhetohet, 40 km/ore eshte nje shpejtesi realiste. Pejsazhi rreth Permetit eshte perrallor.

Edhe pse banoret vendas ne nje lokal na keshillojne te qendrojme ate nate ne Permet, ne vendosim te nisemi per ne Berat. Megjithese po erresohej, vendosem t'i binim per ne Berat nga Kelcyra. Mbas 20 km te para mberritem ne nje te perpjete malore qe, me GS tona te mbingarkuara, mund te kalohej vetem me marshin e pare. Ne Guiden turistike te Bradt thuhet se kjo pjese rruge mund te kalohet vetem me nje xhip, gje qe une e konstatova si te vertete. Meqenese ishte bere nate, u kthyem mbrasht. Kjo pjese rruge nuk mund te kalohet naten. Jo nga frika e grabitjeve (une besoj qe historite e grabitjeve jane perralla), por sepse ishte e rrezikshme dhe e pamundur te dalloje se ku duhet te merrnim kthesat. Me marshin e pare, dhe ne mes te nates, u kthyem perseri ne Permet. Atje gjetem nje hotel te mire, te paster dhe shume miqesor dhe, fare prane tij, edhe nje restorant te mire.

Diten tjeter arritem ne Berat, ecem rrugeve te qytetit dhe e morem veten me te mire. Diten tjeter ra perseri shi, kurse ne u nisem per ne Vlore. Ne disa pjese te rruges na u desh t'i ulnim perseri cilindrat (i korrespondon rreth 40 cm thellesi uji), por ne Vlore ishte thate. Kilometrat e pare per ne Sarande jane ne gjendje shume te mire dhe kalon neper nje qafe me nje pamje te mrekullueshme nga deti. Me pas eshte si nje kantier ndertimi, dhe rruga para se te hysh ne Sarande eshte e ngushte, gjithe gropa, e parekomandueshme per makinat e perkedheluara te evropes perendimore. Por, bukuria e pejsazhit te rivieres eshte e krahasueshme me cdo pejsazh te bukur evropian. Ne Sarande vete, rruget jane te mira. Qyteti eshte relativisht i paster, paksa i pergjumesht, por me klube direkt ne det dhe me nje sere hotelesh te te gjitha kategorive te cmimeve. Edhe rruga per ne Butrint eshte ne gjendje te mire, nje vizite atje eshte e keshillueshme. Diten tjeter vazhduam per ne Gjirokaster. Qyteti ja vlen te shihet, edhe pse shtepite jane mirembajtur shume keq. Vazhduam me tutje per ne Greqi, me nje rruge shume te mire. Ne dogane, polici i kufirit na pershendeti me fjalet "Back in Europe". Meqenese nuk e dinim qe kufiri mbas Butrintit te conte ne Greqi, vazhduam udhetimin nepermjet Janines ne Igumenice dhe diten tjeter i hipem tragetit dhe mberritem ne Venedig.

Pershkrimi eshte paraqitur fillimisht ne Albanien.ch. SelfmadeRadio i ka bere tekstit nje perkthim te lire, me lejen e autorit. Ne pjesen e dyte Werner jep konkluzione dhe keshilla.

and the winner is ...

Tirana, 24 maj - Eurovizioni e mbylli siparin, e me te u fishken edhe lulet, ethet, brohoritjet. Enigma u zgjidh dhe ajo eshte midis nesh. Per disa e shpifur, per disa mediokre dhe per shumicen, thjesht, e MODHE. Grupi Lordi i ardhur nga Finlanda e larget me kengen e tyre "Hard Rock Alleluja" fitoi 292 pike, trofeun, lulet, brohoritjen dhe do t'i hapi siparet e Eurovizionit 2007 ne Helsinki. Erdhen, fituan, iken dhe lane nje pyetje te madhe: Si do i veje halli Eurovizionit?

Kembe te gjata, breke, porno dhe monstra

Eurovizioni ka kohe qe ka dale nga tema. Ne fillim i projektuar si nje konkurs i kenges se lehte, eurovizioni po mbizoterohet nga muzika pop, ethno, country, techno te cilat i bejne kenget e lehta te perfaqesuara me kembengulje nga Franca te duken komplet demode. Larmia e zhanreve muzikore jodomosdoshmerisht ka ngritur cilesine muzikore te ketij aktiviteti. Shpesh eshte e veshtire te dallosh nje kenge nga nje tjeter, aq te ngjashme dhe monotone jane ritmet, melodite dhe interpretimet. Nga ana tjeter, cdo vit e me shume, Eurovizioni po ravijezohet si skena e spektaklit, cfaredolloji spektakli. Femra qe kercejne me breke apo te stilizuara si prostituta, cifte qe gati sa nuk ciftezohen ne skene e deri tek monstra qe duket sikur kane dale nga gjiri i Orkeve tek "Lord of the Rings". Publiku eshte i konfrontuar me nje larmi zhurmash dhe spektaklesh midis te cilave i duhet te zgjedhi nje fitues. Zgjedhje aspak e lehte, sidomos kur komshiu me te cilin ke bere aleance nuk ka sjelle asgje per te qene ne konkurrim.


Lidhja e komshinjve

Ne artikullin "Comparison of Eurovision Song Contest Simulation with Actual Results Reveals Shifting Patterns of Collusive Voting Alliances" me autor Derek Gatherer (2006) jepet nje skeme e ketyre aleancave dhe se si keto aleanca jane konsoliduar e ndryshuar gjate historise se Eurovizionit (shiko grafikun per aleancat e tanishme). Jo vetem kaq, por jane pikerisht keto aleanca, dhe sidomos dy aleancat e medha "Balcan Bloc" dhe "Viking Empire", qe ndoshta edhe do te percaktojne fituesit e Eurovizioneve. Edhe pse heret, sinjalet nuk mungojne. Turqia dhe Greqia fituan Eurovizionin, respektivisht ne 2003 dhe 2005, ne saje te ndihmes se Balcan connection. Finland, 2006, fitoi edhe me ndihmen e "Viking Empire". Keto kapercime te trofeut nga jugu ne veri dhe anasjelltas vetem sa do ta shtonin frustacionin ekzistues te vendeve te paafta per t'u kycur ne aleanca si Gjermania apo Zvicra dhe te vendeve te aleancave te vogla, dhe ndoshta do te conte ne terheqjen nga ky aktivitet te donatoreve me te rendesishem te saj.

Ka shpresa

Por eshte pikerisht Eurovizioni 2006 qe dha disa sinjale se koalicionet nuk do ta mbysin festivalin. Finlanda me Lordin arriti t'i kapercente kufijte e Viking Empire dhe te grumbullonte pike, praktikisht, nga te gjitha vendet e Evropes. Vetem tre vende, ne mes tyre edhe Shqiperia, nuk i dhane finlandezeve asnje pike. E pare si nje mesatare, cdo vend i Evropes pjesemarres ne votim i dha finlandezeve te pakten 7 pike, nje rezultat rekord ne historine e Eurovizionit. 12 pike Lordi nuk i mori vetem nga aleanca e vikingeve por edhe nga vendet e Balcan connection (Greqia). Lordi, me kengen dhe spektaklin e tij, i foli nje publiku evropian te mbingopur nga orgjite orientale te viteve te fundit, i foli nje publiku te uritur per nje kenge dhe spektakel origjinal te cilin ai mund ta mbante mend deri ne momentin e votimit. Duke pare fituesit e tre vendeve te para te festivalit, mund te thuhet se nderthurja midis muzikes solide, spektaklit origjinal dhe estetikes se arrire do te jete formula e suksesit te viteve te ardhshme. Efekti Lordi pervecse sinjalizues i trendeve te reja ne Eurovizion, i sherbeu atij edhe si nje reklame e mrekullueshme. Anjehere ne vitet e fundit shtypi nuk eshte marre me Eurovizionin sic eshte marre kete vit. Ne se vazhdon keshtu, jo vetem qe Eurovizioni nuk do te vdese, por do te shnderrohet perfundimisht ne nje institucion kitchi-postmodern evropian me status kulti.

Copyright Selfmaderadio

No comment

Nene Tereza dhe Paris Hilton

4 maj, Tirana - C'e lidh Nene Terezen me Paris Hiltonin? Po zgurdulloni syte? Po habiteni nga pyetja? Ne se po, atehere kjo ju vjen nga perceptimi i gabuar qe keni per Nene Terezen. Ju mendoni se Nene Tereza ka qene gjithmone ajo plaka thatanike, me shami ne koke qe mjekon te semuret e Bombeit. Gaboheni. Dikur Nene Tereza ka qene e re dhe kur ka qene e re i ngjante, as me shume dhe as me pak, Paris Hiltonit. Keshtu ka vendosur T. Rajeevnath, regjisor indian. Nuk dihet nese Nene Tereza mbante edhe nje qenush te tipit ala Hilton, por dihet tashme se T. Rajeevnath ka vendosur ta sjelli Hiltonin ne Shqiperi per te xhiruar filmin e tij per Nene Terezen.
Ne jemi shume te lumtur qe Hiltoni do vije ne Shqiperi sepse, ku i dihet, na sjell ca popullaritet apo i pelqen vendi yne kaq shume sa vendos te behet shqiptare. I thone, nje shqiptar me fame boterore me shume. Per cdo rast, ne i rekomandojme Parisit si adrese shume te mire ne Tirane Inis Gjonin. Me te ajo mund te shkembeje eksperience kolegesh, por edhe erotic-cocain-chick videos. Dhe mbi te gjitha mund te gjeje liferantin me te mire te kokaines ne Tirane, dyqanet me te shtrenjta te designerve lokale dhe shume gjera te tjera. (Peshkupauje dhe Panorama ju informojne me me shume hollesira per te dyja protagonistet). Jemi kurioze te dime se si do te kishte reaguar Nene Tereza kur te kishte degjuar se kush do ta interpretonte ne, ndoshta, te vetmin film kushtuar asaj, simbolit te modestise, antikonsumizmit dhe moralitetit te larte?

Copyright Selfmaderadio

Politikanet ja nxjerrin bojen njeri-tjetrit

Blushi i ben hesapin "Kultit te ndershmerise", alias Berishes


Akuzat e Blushit:

1. 66 milionë euro është fondi në emërimin që i ka bërë dhëndrit të tij si drejtor i një projekti të Bankës Botërore në Ministrinë e Punëve Publike.
2. A e dini ju sot se vajza e kryeministrit, pak muaj më parë, pas 3 korrikut sigurisht, ka hapur një zyrë konsullore që quhet “Malltezi dhe Kola”, e cila, sipas statutit, u jep konsulencë firmave që kanë probleme me doganat dhe tatimet, pra me firmat që konsideron babai i saj si problematike dhe që e fillon për këtë arsye ditën e punës me 2 000 euro. Pse nuk e hapi më parë vajza e kryeministrit këtë zyrë?
3. A e dini ju se kush është sot drejtor i hipotekës së Durrësit, e cila sot rezulton se është hipoteka më e korruptuar në vend? Është kushëriri i parë i zotit kryeministër. Për çfarë është emëruar atje? E pi kafen në Golem, kur e presin në radhët e hipotekës me mijëra objekte që paguajnë ryshfete.
4. A e dini ju se mbesa tjetër e familjes së kryeministrit është drejtore e Institutit të Sigurimeve dhe Kujdesit Shëndetësor, e cila sot menaxhon një buxhet që e ka xhiron vjetore 300 milionë euro? Pse duhej ky emërim dhe ata që flasin për konflikt interesi? A ka gisht në masën e ilaçeve, në krizën e fundit të barnave dhe kush është drejtori real i saj?
5. A e dini ju në fund të fundit se firma e ndërtimit e kunatit të kryeministrit, AK, z. Astrit Rama, është kthyer një nga firmat kryesore të ndërtimit 5 muajt e fundit, dhe KRRT-ja e dominuar nga prefekti që ka emëruar kryeministri juaj i jep atij të paktën 5 leje ndërtimi për 5 muaj? Me paratë e kujt ndërton ky kunati i kryeministrit? (Marre nga Shekulli, 3 maj 2006, ky e kishte marre nga fjala e Blushit ne Parlament)

The highlights of an important day

2 Mai, 2006 - Ne kete video reportazh, Selfmaderadio ben nje paraqitje besnike te momenteve me dramatike te 1 Majit ne Zurich. Momentet dramatike ndodhin zakonisht pas manifestimit zyrtar dhe i kushtojne qeverise lokale miliona franga. Ato organizohen nga i ashtequajturi Blloku i Zi, te majte ekstreme, mosha meshatare e te cileve eshte rreth 17. Blloku i zi eshte e kunderta e neonazisteve dhe midis tyre ekziston nje urrejtje historike. Qe te dy palet nuk ja pertojne dhunes. Por nje nga ndryshimet midis tyre eshte qe me te zinjte edhe mund te hysh ne debat e t'i bindesh te ikin e te te lene te qete, me neonazistet nuk ke asnje lloj shprese, do hash dajak e po pate fat shpeton vetem me ca kocka te thyera, por vazhdon te jetosh. Te zinjte jane kunder globalizmit dhe kapitalizmit e nuk lene xhama bankash pa thyer e makina pa djegur, derisa mberrin policia. Megjithate, shikojeni vete.


Video Hosting - Upload Video - Photo Sharing
(Play the video)



At the Bekeranlage the Socialist Party organized its own fest. Moritz Leuenberger, one of the seven presidents of the country came to hold a talk but he never finished it because .... Where was the police? The press is keeping discussing on the topic.

Video Hosting - Upload Video - Photo Sharing
(Play the video)


Copyright Selfmaderadio

Fakte mbi perfaqesimin e Shqiperise ne Eurovizion: Pjesa e dyte

We want Luiz Ejllin in Eurovision!

Soap opera e perfaqesueses shqiptare ne Eurovizion vazhdon. Te revoltuar nga peticioni kunder-Luiz Ejllit, nje grup bashkeatdhetaresh ka marre guximin te pergjigjet. Me ... peticion! Online! Ne te njejtin institucion sybernetik: gopetition.com. Perkrah peticioneve nderkombetare me tituj: We want DADA! Deport me instead! Pave Holly Hills! Marijuana should be legalized (Legalize it)! Stop horse slaughter in Canada! "Mutt" must go! Stop Ashlee Simpson from singing ever again!

Kete here peticioni eshte shkruar me nota me irrituese, me tik, pa dredha e me the e te thashe, pa artikulime sugjestive, radikale, vetem ne anglisht dhe, sigurisht, anonim. Me poshte teksti i plote ne origjinal:

Luiz Ejlli, is the Albanian Representative for the Eurovision Song Contest 2006, held in Athens - Greece. Sign if you don't agree with those people want Luiz Ejlli (Albanian representant for the Eurovision Song Contest 2006) OUT of the contest. The reason? simple, Luiz won, and if you dont like it, you just have to handle it, not to fill out a petition to ask him to leave the contest. First cause it's the most stupid thing many people have ever seen, and second cause he's not gonna read it, and if he does so, he won't give a f..

Per me shume informacione, por edhe per te votuar kliko me poshte:
http://www.gopetition.com/online/7757.html


Juaja Selfmaderadio

Fakte mbi perfaqesimin e Shqiperise ne Eurovizion: Pjesa e pare

Mbas fitores se Luiz Ejllit, njerezit ankohen me peticione online

Tirana, 18 prill - E kush e kishte menduar qe nje kenge e rendomte festivali do ishte bere objekt i nje diskutimi sybernetik, dhe kush e kishte menduar qe kenga e Luiz Ejllit do te kishte ngjallur kaq shume indinjate popullore anonime? Por, me sa duket, kjo ka ndodhur. Me poshte, Selfmaderadio po ju paraqet tekstin e nje peticioni qe qarkullon online.

Te dashur lexues te peticionit tone Kundra-Luizit,

jemi mbledhur ketu (http://www.gopetition.com/region/237/7750.html) per te marre pjese ne nje nga peticionet me te medha ne Muziken Shqiptare. Fillimi i kesaj meseleje eshte data 18 Dhjetor 2005, naten kur u zhvillua Festivali i 44rt Ne Radio Televizion ne Pallatin E Kongreseve, Tirane. Ky festival eshte gjithashtu dhe konkursi ne te cilin zgjidhet kenga qe do te perfaqesoje Shqiperine ne Festivalin Europian, Eurovision. Megjithate, shume gjera shkuan krejtesisht ndryshe nga c'ishte parashikuar tek po afrohej mesnata! Mes gjithe interpretimeve madheshtore nga Mariza Ikonomi, Arberie Hadergjonaj, Evis Mula, Anjeza Shahini, Manjola Nallbani, Flaka Krelani etj., interpetimi katastrofik, parahistorik e kaotik i Luiz Ejllit u shpall si fitues i kesaj nate! Kjo kenge jo vetem qe nuk ishte nje nder te preferuarat, por publiku as qe nuk e permendi pasi ajo u interpretua ne semi-finale! Fitorja e Luizit ishte nje shuplake e madhe qe iu dha artisteve te cilet vertete punuan aq shume per te na sjelle disa emocione te harruara nga Festivali I Fundvitit. Ata kane punuar aq shume per te na sjelle emocione qe kishim kohe pa i provuar, dhe puna tyre dallohej ne skene. Publiku kishte shpresa te medha, por te gjitha keto u rrenuan shume pakuptimisht!!! Vendimi i jurise shokoi te gjithe pa mase duke shpallur kengen e Luizit fituese, nje kenge aq kot saqe nuk kemi as fjale per t'a pershkruar! Tani kombi yne do te perfaqesohet nga nje mesoartist qe fitoi nje konkurs talentesh, edhe ketu gek-mek i shkreti, vetem 2 vjet me pare dhe me nje corbe qe juria e vleresoi si material fitues. Ju lutem firmoseni kete peticion nese mendoni se kjo kenge do te na beje te dukemi si mos me keq ne Eurovision. Ju lutem firmoseni ne menyre qe fituesit e vertete si Arberie, Mariza, Evis etj. te ndjejne mbeshtetjen tuaj! Ne menyre qe t'a dine se per ne ata jane FITUESIT E VERTETE! Ky peticion do te jete mese i vlefshem per ta, si dhe per te gjithe ato persona te cilet e vleresojne muziken e festivalit, edhe pse rezultatet nuk pasqyrojne gjithmone ate qe duhet.

Firmosni kundra Luizit!
Firmosni kundra Zjarr E Ftohte!

Vendosni nje buzeqeshje ne fytyrat e artisteve qe vertete e meritojne, fituesit e padiskutueshem te Festivalit te 44rt!
(http://www.gopetition.com/region/237/7750.html)