Donim te benim nje Interviste me Kadarene ... por zbuluam se dikush tjeter ishte treguar me i shpejte ... zbuluam se realiteti e kishte tejkaluar satiren. Me gjithe komplimentat qe Selfmade Radio ka marre nga lexuesit e saj, dhe per te cilat eshte shume krenare dhe shume e nderuar, konstatojme se ne, perpara mjeshtrit, ngelemi nxenes: Mjeshtri ngelet mjeshter!
RA1: Nje gazetar francez ka thene se nje interviste me Kadarene eshte si ferri mbi toke.
IK: (qesh) Nuk e besoj. Varet se c'quhet ferr dhe se c'quhet parajse. Intervistat me shkrimtaret jane te veshtira, nuk eshte e lehte te rrish para mikrofonit dhe te flasesh per letersine. Dikur, kur letersia transmetohej gojarisht, ishte me e thjeshte por atehere nuk kishte as mikrofona.
RA1: A ka te beje veshtiresia qe keni me intervistat edhe me ate se kohet e fundit gazetaret ju drejtojne pyetje te veshtira?
Ik: Jo, aspak, s'ka te beje. Zakonisht, pyetjet e veshtira nuk t'i bejne direkte, si te thuash, ato behen mbrapa kurrizit.
RA1: Ne do ju a drejtojme keto pyetje.
IK: Une nuk kam asgje kunder pyetjeve kritike, ju mund ta provoni, mund ta provoni.
RA1: A keni akoma nje banese ne Tirane?
IK: Apartamentin tim.
RA1: Ne vitin 1991 deklaruat se do te ktheheshit ne Shqiperi mbas nje viti.
IK: E vertete, por ne Shqiperi ka shume tension politik dhe mua nuk me lene te qete te punoj.
RAI: A nuk ishte ky tension edhe me i madh kur jetonit akoma ne Shqiperi?
IK: C'parti, une kam punuar per letersi dhe per asnje parti.
RA1: Ju ishit zevendeskryetar i Frontit Demokratik, nje organizate politike, kryetare e se ciles ishte gruaja e Enver Hoxhes.
IK: Ajo nuk ekzistonte faktikisht, ishte teorike, fronti demokratik ishte i gjithe populli. Nuk ishte as parti as gje, ishte kot, vinin disa njerez te shquar, pese apo gjashte, te cilet i benin zevendeskryetar ne menyre rotative. Mua me kane bere vetem njehere zevendes sepse isha shkrimtar i njohur.
RA1: Ju keni qene per shume vite deputet i Partise Komuniste.
IK: Kush? Une? Po ... po te te caktonin deputet nuk mund te kundershtoje, sepse te burgosnin, persekutonin, vrisnin, te quanin tradhetar. Nuk ka pasur asnje njeri qe ka guxuar ta beje nje gje te tille. Kjo historia me te qenurit deputet, qe ka bere kaq buje, eshte nje spekullim meskin qe behet nga media per te provokuar nje shkrimtar qe ka jetuar ne ferr.
RA1: Por megjithate, nuk mund te thoni qe nuk keni pasur te beni me politiken!
IK: Kam jetuar ne nje vend ku sundonte nje parti qe kontrollonte cdo gje, jeten dhe vdekjen. Cfare kam pasur une te bej me Partine? Ate qe ka pasur te beje i gjithe populli shqiptar.
RA1: A e keni shkruar ju kete tekst per vdekjen e Enver Hoxhes: "Ka gjithmone nje ikje. Por nuk ka nje ikje nga Enver Hoxha. Populli ne baladat e tij, penat e shkrimtarit, notat e kompozitoreve, mermeri i skulptoreve do te kerkojne vetevetiu te sjellin portretin, statujen dhe mendimet e tij perseri midis nesh, i pavdekshem midis te gjalleve." (perkthyer nga gjermanishtja SR)
IK: Kjo eshte nje shpifje e ndyre. Absolutisht asnje nga keto fjale nuk e kam shkruar une. Ku e keni gjetur kete?
RA1: Christine von Kohl e ka cituar kete ne librin e saj per Shqiperine.
IK: Ose ka marre genjeshtra nga shqiptaret. Merreni dhe shenoheni nga une.
RA1: Ndoshta ka qene e nevojshme qe te beni kompromise per te mbijetuar si shkrimtar ne nje sistem te tille hermetik.
IK: Kjo qe thoni ju, ju niseni nga nje mentalitet kolonialist, ju nuk pranoni qe nje vend i vogel ka nje kulture te madhe, nuk e duroni dot, juve gjermane dhe austriake, pse nuk zgjidhni ne fillim problemet tuaja, beni nje proces me historine tuaj.
RA1: Ketu ka nje keqkuptim, askush nuk deshiron te bej nje proces me ju.
IK: Edhe gjithe perendimi te bashkepunoje, ju nuk mund te gjykoni per nje shkrimtar, kurre, kurre! Une nuk impresionohem nga media perendimore, nga Wall Street, Viena, Berlini apo New Yorku: Nje shkrimtar eshte mbi te gjitha.
Intervista eshte bere me radion austriake 1 (ne interviste RA1), me 13 shtator 1998. Selfmade Radio zoteron nje kasete te kesaj interviste. Intervisten jemi munduar ta sjellim sa me prane origjinalit, por jemi te vetedijshem qe origjinali ngelet i paarritshem.
Selfmade Radio
