27.3.12

Librashitësit e kryeqytetit

Blerja e një libri mund të qëllojë një ndërmarrje shumë frustruese. Unë, psh, më duhet gati të luftoj me librashitësin tim të preferuar për të blerë librat që dua. Midis meje dhe tij zhvillohet prej vitesh gati i njëjti dialog:
Mos e ble atë, nuk është gjë, harxhon paratë dhe kohën kot.
Po kishte një kritikë të mirë në shtyp, - ja kthej unë.
Mbledh buzet, më ngul vështrimin "po, mirë, ti kaq naive je që u beson kritikave në shtyp?" dhe pastaj u drejtohet rafteve të mbushura dëng, aq sa librat kanë filluar të shtrembërohen nga pesha e njëri-tjetrit dhe, kur kthehet, më zgjat nja katër-pesë libra.
Lexo këta, më thotë, se janë të mirë.
Librashitësi im i njeh të gjithë titujt dhe përmbajtjet e librave që shet në dyqanin e tij, dhe mendon se klienti i tij duhet të përzgjedhë midis mijërave të titujve vetëm librat e mirë, "që janë me pikatore!".
Një tjetër lloj frustrimi nga i imi ka përjetuar Mark Marku, i cili shkon në një nga libraritë e shumta të Tiranës dhe kërkon të blejë "Historia e bukurisë", të Umberto Ekos. Marku vërtet di titullin e librit që kërkon të blejë dhe emrin e autorit, por ai nuk di ngjyrën e librit, gjë që con në një tensionim të shpejtë të situatës dhe "akuza" të ndërsjellta:
Zonjë, kërkoj librin Historia e bukurisë, të Umberto Ekos. A mund të ma gjeni?
-Librin Historia e dashurisë thatë?  Nuk kemi ndonjë libër të tillë.
-Një libër të tillë mund të mos e keni, por unë nuk po kërkoj Historinë e bukurisë, madje as Historinë e marrëzisë të Michel Foucault-së që ju me siguri duhet ta keni, po kërkoj Historinë e bukurisë…
-Dale, dale mos u nxeh dhe mos më fyej, tek e fundit nuk ka ndonjë dallim të madh.
-Së pari, unë nuk po nxehem. Së dyti, dallimi është shumë i vogël, megjithatë shumë i rëndësishëm: janë dy tituj të ndryshëm, së treti pse po ju fyej?
- Po ja me atë Historinë e marrëzisë. Nëse aludon për mua se jam e marrë, e ke gabim, ke gjetur personin e gabuar.
- Libri Historia e marrëzisë ekziston me të vërtetë zonjë, autori i tij është një filozof modern francez dhe nuk kam pse të mendoj se jeni e marrë. Tek e fundit ka vetëm pak minuta që ju njoh.
-Ok, si e kishte emrin autori: Coelho?
-Jo zonjë, Umberto Eko, nuk të thotë gjë ky emër?
-Sa emra dëgjoj unë në ditë…Ti e ke kollaj, merr një libër dhe ikën.
-Ke të drejtë, s’më kishte shkuar në mend një gjë e tillë. E keni, apo nuk e keni?
- Dale, dale të shoh një herë. Çfarë ngjyre kishte ky Eko?
-Ngaqë është italian, i bardhë duhet të jetë, megjithatë ka aq shumë qime në fytyrë, sa nuk jam i sigurt për pigmentin e lëkurës.
-Të lutem zotëri mos u tallni. Nuk po pyes për ngjyrën e Etos, Ekos apo si e ka emrin ky burri që ka shkruar atë librin që kërkoni ju, po ju pyes për ngjyrën e librit.
-Po nuk ia mbaj mend ngjyrën moj zonjë. Nuk i mbaj mend librat nga ngjyra.
-Po kujtohu njëherë…
-Nuk më kujtohet, faleminderit, po iki.
-T’ju ofroj një libër tjetër. Kemi plot libra të tjerë më të bukur dhe më të lirë se ky libri i Ekos, mirë e shqiptova emrin?
-Shumë mirë e shqiptove. Të lumtë. Por ata librat e tjerë më të mirë dhe më të lirë nuk i dua. Faleminderit.
Librashitësit janë të cuditshëm, - them unë buzagaz, sa herë dal nga libraria ime e preferuar. Librashitësit tanë janë vërtet të çuditshëm, - thotë me habi edhe Marku, pasi ka vërejtur habinë e librashitëses, teksa konstaton se ky librablerësi, Marku, o do të blejë Historinë e Bukurisë së EKos, o s'ka (dhe nuk i di as ngjyrën!). Dhe kushedi sa do habitet shitësja e tij kur të lexojë (nëse) tek gazeta Mapo, që me siguri e shet në librarinë e saj, atë që Mark Marku mendon për këtë lloj librashitësish:
... zonja në fjalë nuk kishte asnjë lidhje me librin. Fare mirë ajo mund të ishte shitëse frutash, sallami, peshku, buke apo sporteliste në një supermarket. Kjo tashmë është një marrëdhënie që përsëritet shpesh në libraritë tona. Librashitësit tanë nuk lexojnë. Ata shesin. Në këtë pikë ndryshojnë nga shitëset e tjera vetëm në një pikë: shitësi i frutave e njeh sadopak shijen e frutave që shet, ai i sallamit e njeh njëfarësoj shijen e sallamit e kështu me radhë, kurse shitësi i librave ndodh shumë rrallë ta ketë një shije të mallit që shet, pasi nuk e provon kurrë.
Cfarë mendon librashitësi im për këtë rast? Eshtë koha për t'i bërë një vizitë.