35. Gezuar 1 majin
Keshtu thuhet. Dhe mbas ketij urimi duhet te nenkuptojme celebrimin e dites 8 oreshe te punes. Per klasen punetore. Edhe per mua. Po, sepse me perjashtim te kapitalistit apo shtetit qe e jep punen, ne qe e marrim ate perkundrejt nje page, jemi pa perjashtim te gjithe punetore. Dhe, kjo page, eshte paga per punen 8 oreshe qe une (ne) i gezohem(i) sot. Duke ndenjur ne shtepi ne mes te javes. Duke shijuar femijet. Shiun qe bie perjashta. Dhe duke menduar. Duke menduar qe une, ne te vertete, edhe pse paguhem per diten 8 oreshe, punoj mesatarisht 10 ore ne dite. Asnje ore shtese nuk me paguhet. Sepse, me thote Universiteti, institucion shteteror, posti qe te kam dhene eshte post luksi, nderi. Dhe, ato ore teper qe ti me dhuron mua, jane falenderimi yt per statusin kaq te nderuar qe te jap perpara shoqerise. Mire, them une, dhe i gezohem statusit teksa i gezohem 1 majit. Neser, me pret prape nje dite e gjate pune me ore te papaguara. Por, neser eshte 2 maj. Nje dite tjeter.
36. Parakalimi
Une i perkas atij brezi per te cilin 1 maji ishte dita e parakalimit te klases punetore komuniste, e entuziasmit te saj, e krenarise se saj. Ciles?, pyes une sot. Por, atehere, njerezit e ndjenin si te tyren ate qe jua kishin mesuar qe femije: cdo gje ju takon atyre, edhe pushteti.
Ne Zurich, parakalimi nuk ka madheshti. E, mbi te gjitha, eshte nje lloj mozaiku ku figurat qe e bejne nuk i komunikojne te njejtin mesazh as njeri-tjetrit dhe as publikut te rastit qe ndodh te jete aty ne ate ore te dites.
Te paret ne parakalim jane sindikatat e punetoreve, me kerkesat e tyre gjithmone te njejta. Kerkesa rituale, ashtu si rituali i parakalimit. Kerkesa leviz e heshtur ne krye te kolones ne formen e nje pankarte te gjate, qe mbahet nga drejtuesit e sindikatave dhe te ftuarit e tyre. Njerezit flasin me njeri-tjetrin, tregojne histori nga jeta, ose qeshin me femijet qe i mbajne ne supe e, qe me kete rast, edukohen me ritualet sociale te shoqerise ku neser do jene aktive. Nje parakalim i heshtur, modest. Nje parakalim per princip.
Po kaq per princip parakalojne kurdet, direkt mbas klases punetore vendase. Ne krye te kolones se tyre qendron pankarta standarte: flamuri i kuq me fytyrat e Marksit, Engelsit, Leninit dhe Stalinit dhe poshte tyre sigla e partise komuniste te Kurdistanit me fytyren e shefit te saj Ocalan.
Direkt mbas kurdeve vijne Tigrat dhe Luanet e Srilankes. Keta, nuk flasin fare me pankarta. Keta ta tregojne me akte reale se ku ju dhemb e ku e kane problemin: vagone levizes, nga tavani zgjatet nje nyje litari, ne nyje qafa e nje te riu, ne trupin e te riut nje kemishe e perlyer me gjak.
37. Adrenaline
Atehere kur 1 maji shnderrohet ne nje feste popullore familjare - ne nje fushe te madhe te gjelber te mbushur me karrusele, tezga ku gatuhet e gjithe bota, literature komuniste marksiste - fillon "Pas 1 maji". Ketu luhet nje simulim ne permasa te vogla i revolucioneve historike. Ne njeren ane policia qe mbron shtetin kapitalist (por edhe qetesine e qytetarit) nga ana tjeter "Neonazistet" dhe "Blloku i zi".
Ne koherat tona moderne aktoret jane vertet te tjere dhe te veshtire per t'ua veshur kostumet historike. P.sh, policine e drejton me dore fare te hekurt nje grua, perfaqesuese e Partise Socialdemokrate; partia qe mbron - e pare historikisht - interesat e te varferve dhe punetoreve.
Neonazistet jane aty per te treguar dhembet te huajve, shtetit qe po jua hap deren dhe, mbi te gjitha, per Bllokun e Zi: vellain binjak qe e urren.
Blloku i zi del per te luftuar per barazi, per t'i treguar dhembet shtetit kapitalist dhe sidomos bankave qe po shtrydhin popullin dhe, mbi te gjitha, per Neonazistet: vellain binjak qe e urren.
Policet e te majtes duhet te mbrojne shtetin dhe kapitalistin nga shkaterrimet e Bllokut te zi po te majte (per vit disa miliona, kryesisht makina te djegura, xhama bankash te thyera dhe automate parash te shqyera), por edhe te futet mes Bllokut te zi dhe neonazisteve te djathte, kur keta (me ne fund) gjejne njerin- tjetrin e i futen me c'te kene ne dore, ne brez, ne xhepa, ne trup, ne kepuce; te dukshme apo te fshehura. Policia duhet edhe te ruaje njerezit dhe femijet e festes popullore qe, si Blloku i zi ashtu edhe Neonazistet, i perdorin si mbrojtese kunder njeri-tjetrit dhe perkundrejt policise.
Si Blloku, edhe Neonazistet, jane te rinj tek 18tat. Konsumiste te mire si te produkteve te kapitalistit, te shtetit social, por edhe te alkoolit dhe kanabisit. Ky i fundit, eshte nje nga inspiruesit me te medhenj te Bllokut. Teksa bertasin per barazi sociale, anetaret e Bllokut (kryesisht femije te shtreses se mesme te pasur) jane veshur me rroba te zeza qe kundermojne para; emra dezajnesh te famshem, logo nga me ne mode. Po keshtu edhe neonazistet, vetem se keta, edhe pse te njejten ngjyre uniforme; kane tjeter mode, te tjera logo.
38. Personazhe
1 maj pa te ftuar ideologe dhe fjalimet e tyre nuk mund te kuptohet. Ne nje shesh te madh. Mbushur plot. Vendasit, te rinj dhe me pak te rinj; me femije mbi supe apo jo, degjojne njeri pas tjetrit pershendetjet e rastit te politikaneve te ftuar (te majte) por edhe te miqve nga larg. P.sh, te palestinezes. Qe, dikur, para se te behej politikane dhe ta ftonin gjithandej neper podiume perendimi; me grupin e saj militant hidhte bomba ne shkolla femijesh izraelite. Turma i dhuron fishkellima pa fund gjate gjithe fjalimit. Ndersa femijet ne maje te supeve kerkojne te kuptojne dicka nga reagimi i prinderve.
Po, e perhershme ne Zurich eshte Rosa Luksemburg. E di, ka vdekur. Por, jo tamam. Sepse, gruaja per te cilen flas jeton, eshte kopje e Roses, e quan veten keshtu dhe nuk eshte me 18 vjec. Nuk eshte komediane imituese. Eshte ideologe, komuniste imituese. E njejta frizure, e njejta veshje, e njejta retorike.
Jemi ne vitin 2008. Por, zonja qe merr trenin apo aeroplanin nga nje vend diku ne Gjermani dhe na nderon me shfaqjen e saj cdo 1 maj, nuk ka me sa duket koncept kohe. Ose, nuk ndihet mire ne lekuren e saj, ndoshta tashme te harruar. Nuk e di ne se dikush ka provuar t'ia thote. Ashtu, sic nuk e di ne se njerezit qe shkojne per ta pare e degjuar ndihen si spektatore te nje shfaqje teatri me nje aktor dhe nje akt, me ndryshimin qe shfaqja eshte gratis. Es lebe Rosa Luksemburg!
39. Thenie
Nuk e di kush e ka thene, por kam ndjesine qe kjo thenie ben pjese tek ato mencurite qe cdo brez i rigjen dhe i thote me ze te larte. E pra, ajo thenia ne gojen time thote: "Ne se me 40 vjet je akoma neonazi, bllokist i zi apo Roza Luksemburg, ka shume mundesi qe te kesh djegur etapa te rendesishme, te domosdoshme, te zhvillimit tend personal."
